Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Doelstelling: In deze scriptie wordt de vertaling van de zogenaamde 'realia' of cultuurgebonden elementen bestudeerd. Het onderzoek gebeurt aan de hand van Ruth Klügers "Weiter leben: eine Jugend" en de Nederlandse vertaling "Verder leven: een jeugd". Middelen of methode: We definiëren het begrip realia en gaan na in welke mate het mogelijk is realia te vertalen. We bespreken de mogelijke vertaalstrategieën en indelingen van realia. We doen daarbij een beroep op prominente vertaalwetenschappers. In het vertaalcommentaar wordt nagegaan welke strategie werd toegepast op de realia die we in de brontekst vonden. We geven kritisch commentaar en stellen af en toe een andere vertaling voor. We gaan daarbij uit van het principe de "couleur locale" van de brontekst zo veel mogelijk te behouden. Resultaten: Tijdens het onderzoek werd duidelijk dat er geen algemeen patroon kan vastgesteld worden bij de vertaling van realia. Elk geval staat apart en moet dan ook afzonderlijk behandeld worden. De vertaler moet proberen consequent te zijn in het gebruik van zijn vertaalstrategieën.

Autobiografie. --- Realia. --- Vertaalonderzoek - schriftelijke taal.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Doelstelling: De eerste doelstelling van deze scriptie is de culturele referenties uit de eerste 24 hoofdstukken van 'La Sombra del Viento' van Carlos Ruiz Zafón onderbrengen in categorieën en hun vertaalstrategie bepalen. Hierbij wil ik nagaan of de classificatie van Newmark en het theoretische kader dat gebaseerd is op de werken van Newmark (1987) en Vinay en Darbelnet (1958) toepasbaar zijn op mijn studie. De tweede en voornaamste doelstelling is nagaan of de vertaalster, Nelleke Geel, consequent gebruik heeft gemaakt van de verschillende vertaalstrategieën en of er 'algemene regels' af te leiden zijn voor de omzetting van de bestudeerde referenties. De derde en laatste doelstelling is nagaan of de vertaalster de juiste vertaalstrategieën heeft toegepast, met andere woorden of ze de inhoud van de culturele referenties goed heeft weergegeven in de vertaling. Middelen of methode: 'La Sombra del Viento' (2001) van Carlos Ruiz Zafón leent zich tot dergelijk onderzoek omdat de roman doorspekt is met referenties naar de Spaanse cultuur. Wegens het beperkte karakter van deze scriptie worden enkel de culturele referenties tot en met hoofdstuk 24 besproken. Om tot duidelijke conclusies te komen is het noodzakelijk geweest de culturele referenties op te splitsen in verschillende categorieën en subcategorieën. Voor de classificatie heb ik me gebaseerd op de indeling die Newmark voorstelt in zijn werk 'A Textbook of Translation' (1987). Daarna heb ik een theoretisch kader geschetst waarbij een overzicht wordt gegeven van de verschillende vertaalstrategieën die gebruikt werden om de culturele referenties in 'La Sombra del Viento' om te zetten. Daarop volgt een uitgebreide analyse van de culturele referenties en de vertaalstrategieën die werden toegepast bij hun omzetting naar het Nederlands. Om na te gaan of de vertaalster de juiste vertaalstrategieën heeft toegepast heb ik de inhoud van de culturele referenties van één categorie bestudeerd: eten en drinken. Voor elk van deze bestudeerde referenties heb ik een verklarende fiche opgesteld, waarop ook een mogelijke vertaling wordt voorgesteld. Resultaten: Uit het onderzoek blijkt dat de classificatie van Newmark uitgebreid moet worden met nieuwe categorieën en dat de theoretische modellen van Vinay en Darbelnet (1958) en Newmark (1987) vervolledigd kunnen worden met meer vertaalstrategieën. Tijdens mijn analyse bleek al gauw dat Nelleke Geel vrij consequent geweest is bij de vertaling van de culturele referenties, ze tracht zoveel mogelijk de couleur locale van Barcelona te behouden. Als de vertaalster afwijkt van deze 'algemene regel', is dat vaak te wijten aan verschillende elementen: de context, het doelpubliek, de auteur, enz. Uit de fiches blijkt dat Nelleke Geel erin geslaagd is de inhoud van de culturele referenties goed weer te geven in de vertaling.

Barcelona. --- Culturele referenties. --- Vertaalonderzoek - schriftelijke taal. --- Vertaalstrategieën.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Doelstelling: De eerste doelstelling van deze scriptie is nagaan welke vertaalstrategieën Nelleke Geel gebruikt heeft om de culturele referenties uit het corpus van het Spaans om te zetten in het Nederlands. Hiervoor heb ik mij gebaseerd op de theoretische modellen van Newmark (1987) en Vinay & Darblenet (1958). Op deze manier wil ik onderzoeken of er een algemene regel bestaat om culturele referenties om te zetten. De tweede doelstelling is verifiëren of Nelleke Geel erin geslaagd is om de juiste inhoud van de culturele referenties naar eten, drinken en merken weer te geven in de doeltaal. Ten slotte wil ik nagaan of de conclusies van Sarah Vanneste, die de culturele referenties in de eerste 24 hoofdstukken van La Sombra del Viento bestudeerde, ook gelden voor mijn onderzoek. Middelen of methode: La Sombra del Viento van Carlos Ruiz Zafón leent zich perfect als studiemateriaal voor dergelijk onderzoek: de roman is doorspekt met culturele verwijzingen naar de Spaanse cultuur aangezien het verhaal zich afspeelt in en rond Barcelona. Wegens de grote omvang van de roman, heb ik mij beperkt tot een studie van het tweede deel. In een eerste fase heb ik alle culturele referenties gegroepeerd in (sub)categorieën. Dit was nodig om duidelijke conclusies te kunnen trekken. Voor de classificatie heb ik mij gebaseerd op het model dat Newmark voorstelt in zijn werk A Textbook of Translation (1987) (Manual de Traducción). Daarna heb ik een uitgebreide beschrijving gegeven van alle vertaalstrategieën die Nelleke Geel gebruikt heeft om de culturele referenties om te zetten. Vervolgens heb ik in de analyse de meest opmerkelijke vertaalbeslissingen van Nelleke Geel toegelicht. Om te kijken of de vertaalster de juiste inhoud van de culturele referenties heeft weergegeven, heb ik voor de subcategorieën eten, drinken en merken een verklarende fiche opgesteld met definities en commentaar en waarop een mogelijke vertaling wordt voorgesteld. Resultaten: Uit de studie is gebleken dat er voor sommige categorieën algemene regels bestaan. In het bestudeerde corpus worden eigennamen bijvoorbeeld bijna altijd letterlijk overgenomen. Als de vertaalster afwijkt van de algemene regel is dat meestal omdat de context niet duidelijk is voor het doelpubliek. Nelleke Geel heeft haar vertaling vooral geëxotiseerd en dat was ook merkbaar in de fiches die ik opgesteld heb. Toch kan ik besluiten dat ze altijd geprobeerd heeft de inhoud van de culturele referenties naar eten, drinken en merken zo duidelijk mogelijk weer te geven in de doeltaal. De conclusies die Sarah trok in haar scriptie gelden dan ook grotendeels voor deze studie maar uit het interview met de vertaalster bleek dat zij voor elke vertaalstrategie een gegronde reden had en dat er dus niet kan gesproken worden over incoherentie.

Barcelona. --- Culturele referenties. --- Vertaalonderzoek - schriftelijke taal. --- Vertaalstrategieën.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Doelstelling: Het doel van deze scriptie is te bepalen of de Nederlandse causale conjunctie 'omdat' onder bepaalde voorwaarden vertaald wordt door een specifieke Engelse/Spaanse conjunctie of een andere (causale) constructie. Middelen of methode: Voor het onderzoek werd een database aangelegd met Access-fiches waarin de 'omdat'-zinnen en hun equivalenten in het Engels en Spaans werden ingevuld. De fiches bevatten ook syntactische en semantisch/pragmatische kenmerken. Alle zinnen in het corpus komen uit 'De Omweg naar Santiago' van Cees Nooteboom en de vertalingen van dit boek in het Engels en Spaans. Resultaten: De vertaling van een 'omdat'-zin uit Nooteboom hangt niet zozeer af van de in de fiches besproken criteria, maar eerder van de aanwezigheid van bijkomende kenmerken en van het idioom van de doeltaal. In de Engelse vertaling wordt hij op veel meer gevarieerde wijze vertaald dan in de Spaanse. Daarnaast geeft de Engelse vertaalster er de voorkeur aan de causaliteit in meer dan 25% van de gevallen wat minder expliciet uit te drukken.

Causaliteit. --- Conjunctie. --- Engels. --- Grammatica. --- Spaans. --- Vertaalonderzoek - schriftelijke taal.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Doelstelling: De eerste doelstelling van de scriptie is het bepalen van de vertaalstrategieën die Lechner heeft gebruikt in de omzetting van de culturele referenties uit ons corpus aan de hand van een beknopte samenvatting van de theorieën van Vinay en Darbelnet en Newmark. Op deze manier hebben we willen nagaan of we op basis van zijn vertaling enkele 'vuistregels voor vertalers' kunnen opstellen. De tweede doelstelling is verifiëren of Lechner erin is geslaagd de precieze inhoud van de referenties naar eten en drinken weer te geven in de doeltaal. Middelen of methode: De verhalenbundel 'El Llano en llamas' (1953) leent zich tot dergelijk onderzoek door de grote hoeveelheid culturele referenties die erin terug te vinden zijn. Het werk schetst de leefomstandigheden van de Mexicaanse boeren tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw. Onze eerste stap is geweest de groep van uiteenlopende referenties onder te brengen in categorieën. In het theoretisch kader dat daarop volgt, hebben we een kort overzicht gegeven van de vertaalstrategieën die zijn gebruikt door Lechner. De volgende stap is een analyse van de strategieën die worden toegepast bij de omzetting van de culturele referenties. Om de weergave van de precieze betekenis in de doeltaal te kunnen becommentariëren, is het noodzakelijk geweest ons toe te leggen op de exacte inhoud van elke culturele referentie. Gezien de tijdslimiet hebben we een selectie moeten maken van alleen de referenties naar eten en drinken. Bij elke bestudeerde referentie hoort een verklarende fiche, waarop ook een mogelijke vertaling wordt voorgesteld. Studenten kunnen deze fiches nog uitbreiden en verder aanvullen. Resultaten: Uit onze studie blijkt dat er niet echt zoiets bestaat als een algemene regel voor de vertaling, iedere context vereist namelijk een andere aanpak. Enkel hebben we kunnen afleiden dat de eigennamen bij voorkeur letterlijk worden overgenomen. Wat de tweede doelstelling betreft, kunnen we een gelijkaardige conclusie trekken: Lechner heeft een grote verscheidenheid aan strategieën toegepast bij de omzetting van de referenties naar eten en drinken. Daarbij stelt hij centraal dat de lezers in de doeltaal de culturele referenties begrijpen, ook al is het maar gedeeltelijk. De meest gangbare strategie daarbij is het hiperoniem.

Culturele referenties. --- Mexicaanse keuken. --- Vertaalonderzoek - schriftelijke taal. --- Vertaalstrategieën.