Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

De lage landen vormen een van de minst beboste regio’s van Europa. Hoewel de vraag naar bos stijgt en de burger zich steeds bewuster wordt van de diensten die bossen aan de maatschappij leveren, blijft het bosareaal achteruitgaan. Sterker nog, in de laatste tien jaar blijkt het aantal grote bosuitbreidingen te zijn stilgevallen ondanks de vaststelling dat de steun ervoor groter is dan ooit. In deze onderzoekende masterproef wordt een beeld gegeven van het maatschappelijk draagvlak voor bosuitbreiding. Om hieraan te beantwoorden is vanuit een constructivistisch kader gezocht naar een werkbare definitie van het begrip draagvlak, die stand houdt in een moderne netwerksamenleving waarin burgerinitiatieven een centrale rol vervullen. Het is het geheel van zowel de actieve betrokkenheid als passieve steun en acceptatie van verschillende direct of indirect betrokken individuen en groepen voor een beleidsthema, het gevoerde beleid, bestaande of geplande projecten of hun consequenties. Dit wordt geplaatst binnen wetenschappelijk onderzoek en algemene tendensen uit de ruimtelijke ordening en het bosbeleid, zoals decentralisering, de-institutionalisering en de toename van burgerinitiatieven en protestgroepen. Door een onderscheid te maken tussen instrumentele knelpunten en institutionele invloeden, kan deze masterproef uitgaan van zes factoren die het maatschappelijk draagvlak beïnvloeden. Uit literatuur en gesprekken met experts kwamen volgende factoren naar boven: communicatie, participatie, natuurbeelden en discoursen, machtsverhoudingen, beleidsprioriteit en de instrumentele reflex. Om inzicht te krijgen op de manier waarop deze factoren invloed uitoefenen, is gewerkt met een meervoudige casestudie. Er werden vier cases gekozen: het Preshoekbos en Geuzenbos in Vlaanderen en het Bentwoud en OostvaardersWold in Nederland. Daarbij werden de zes factoren steeds als leidraad gebruikt om het verhaal en het draagvlak bij de relevante actoren te schetsen. Verder werden twee cases toegevoegd die een duidelijk draagvlak voor het behoud van bos kenden: het Essersbos en het Drents-Friese Wold. Door vervolgens de cases per factor te vergelijken kan de invloed ervan worden aangetoond en kunnen lessen worden getrokken. Dit onderzoek toont het belang van gerichte communicatie, en de kracht van een geframed verhaal dat zowel door overheden als door burgergroepen gebruikt kan worden om het draagvlak te beïnvloeden. Verder worden het belang van degelijke participatie en de valkuilen die hiermee gepaard gaan duidelijk. In dit onderzoek wordt geschetst hoe verschillende natuurbeelden van burgers en instanties tot conflicten kunnen leiden. Ook de beleidsprioriteit die aan natuur wordt gegeven, blijkt een reden voor groeiend conflict. De zes cases in dit onderzoek tonen een grote verscheidenheid aan actoren die elk heel anders staan tegenover de wenselijkheid van natuur en bos. Groepen die zich vinden in elkaars standpunten, vormen coalities en machtsblokken die via een actieve framing het beeld van bosuitbreidingsprojecten of het algemene bosbeleid gaan beïnvloeden. Hierbij wordt men geholpen of juist afgeremd door het bestaande en vaak complexe instrumentarium. Tenslotte toont deze masterproef het belang van betrokkenheid. Door het openstellen van bosgebieden en het creëren van eigenaarschap ontstaat een draagvlak waardoor de burger actief bosuitbreiding ondersteunt, ervoor in de bres springt, er zorg voor draagt en uiteindelijk spreekt over ‘ons bos’.