Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Language recovery following stroke-related aphasia is highly variable. This makes it difficult to predict language recovery outcome in stroke patients. The hippocampus is a structure known to contribute to initial language learning, and it might play a role in language recovery. One possible way of measuring hippocampal function is by measuring its volume on structural MRI. We investigated whether the hippocampal volume and/or hippocampal subfield volumes of stroke patients are correlated with language recovery. We also investigated the additional predictive value of hippocampal (subfield) volume in language recovery, when combined with traditional predictors. We included 32 patients with post-stroke aphasia in this study. The patients received a structural MRI within one week following stroke. The hippocampal volume and hippocampal subfield volumes were calculated using the Hippocampal Subfields protocol on Freesurfer v6.0. Initial aphasia severity in the first week post-stroke was tested using a standardized diagnostic aphasia test (ScreeLing). To assess language recovery, we administered a standardized aphasic test on everyday verbal communication skills (ANELT) in the first week following stroke, and repeated the ANELT at four and nine months post-stroke. There was no significant correlation between the volume of the hippocampus or any of its subfields and ANELT scores in any phase post-stroke. Our results suggest that hippocampal volume in the acute phase post-stroke has no predictive value in the prognosis of language recovery following stroke. Further research is necessary to understand the potential role of the hippocampus in language recovery.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Background: Every year millions of people worldwide suffer from a stroke, with aphasia being one of the most common consequences. After a couple of decades of research, the majority of studies agree on the impact of well-established anagraphic and lesion-related factors on the prediction of aphasia recovery. The advent of new research methods such as diffusion tensor imaging (DTI) and diffusion tensor tractography (DTT) revealed the contribution of white matter tracts to the prediction of aphasia recovery. Literature agrees on the idea that the arcuate fasciculus (AF) is a major neural tract in language processing. The relationship between the AF and language recovery after stroke is however ambiguous: on the one hand, 21st century research shows that integrity of the left AF is crucial in post stroke language recovery. On the other hand, till today, researchers do not equally agree on the role of bilateral AF and its different segments. Aim of the current study: In the present dissertation, we aimed to replicate the predictive value of two well-established predictors of language recovery: initial language impairment and initial stroke severity. Further we examined whether including (longitudinal) neuroconnectivity of the bilateral AF segments could improve the prediction of language recovery. Methods: Twenty patients were tested at two moments in time: one to three weeks post-stroke (acute phase) and three to four months post-stroke (subacute phase). In the acute phase, patients’ initial stoke severity was determined by the National Institutes of Health Stroke Scale (NIHSS) and patients underwent a diffusion MRI scan and two behavioral language tests: ScreeLing and Amsterdam-Nijmegen Everyday Language Test (ANELT). In the follow-up assessment, the two behavioral language tests and diffusion MRI scan were repeated. To study the effect of all potential predictor variables on language outcome and language change, multiple linear regression analysis was used. Results: Both Language outcome and language change could be predicted by the initial stroke severity and initial language severity. The prediction of language outcome improved when adding the FA values or volumes of the bilateral direct segments of the AF in the acute phase. The prediction also improved when adding the changes from acute to subacute phase in FA value of the bilateral direct AF segments. The prediction of language change from the acute to subacute phase improved by adding the volumes of the bilateral posterior segments of the AF. It also improved when adding the changes from acute to subacute phase in FA value or volume of the bilateral direct AF segments and the changes in FA value or volume of the bilateral posterior segments. Conclusion: Our dissertation confirms what earlier studies already found: initial stroke severity and initial language impairment are important predictors of language outcome in the subacute phase. Language change from acute to subacute phase can be predicted by these two factors as well. Further, our study shows that adding (longitudinal) neuroconnectivity of the bilateral direct AF segments improves the prediction of both language outcome and language change in the subacute phase. Last, our study suggests a role of the bilateral posterior AF segments in the prediction of language change from the acute to subacute phase.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond en doelstelling. Ongeveer 7% van de populatie ontwikkelt dyslexie en ervaart hardnekkige problemen bij het lezen en/of spellen. De onderliggende oorzaken van deze leerstoornis zijn echter nog niet volledig duidelijk. Een beter begrip van de etiologie zou kunnen bijdragen tot een vroegtijdige detectie en behandeling van dyslexie, wat op zijn beurt kan leiden tot een betere prognose. Er werden reeds een aantal cognitieve en neurologische predictoren van lezen in kaart gebracht, maar toch blijft een deel van de variantie in leesvaardigheden onverklaard. Een potentiële voorspeller die tot op heden weinig aandacht kreeg in de dyslexieliteratuur, is het statistisch leren, een vorm van leren waarbij je impliciet regelmatigheden uit de input (bv. gesproken of geschreven taal) detecteert en extraheert. In deze masterproef onderzochten we de relatie tussen de leesontwikkeling en het volume van de hippocampus, een potentieel neuraal substraat van het statistisch leren. Op die manier probeerden we bij te dragen aan een beter begrip van de factoren die het leesniveau bepalen. Methode. Deze masterproef maakte deel uit van een longitudinaal onderzoek waarin 163 kinderen met en zonder een risico op dyslexie gerekruteerd werden. Om de kinderen te kunnen classificeren in typische versus zwakke lezers, verzamelde men leesdata aan het begin van het tweede en derde leerjaar. Bijkomend werden aan het einde van de derde kleuterklas en het tweede leerjaar structurele MRI-data (T1-gewogen scans) verzameld met behulp van een kindvriendelijk protocol. We maakten gebruik van het softwarepakket ‘FreeSurfer’ om beide hippocampi automatisch te segmenteren en de volumes ervan te berekenen. Nadien voerden we een visuele kwaliteitscontrole uit om de scans met overmatige beweging en afwijkende segmentaties van de hippocampus te kunnen excluderen. Tot slot gingen we aan de hand van Mixed ANOVA analyses in SPSS na of het pre-reading volume van de bilaterale hippocampi aan het einde van de derde kleuterklas en de volumetoename tussen eind derde kleuterklas en eind tweede leerjaar significant verschilde tussen kinderen met typische en zwakke leesvaardigheden. Resultaten. De resultaten toonden aan dat het pre-reading volume van de rechter hippocampus, maar niet dat van de linker hippocampus, significant kleiner was bij zwakke lezers dan bij typische lezers. Bovendien bleek de normale structurele asymmetrie − het rechter hippocampaal volume is groter dan het linker − afwezig te zijn bij pre-readers die zwakke leesvaardigheden ontwikkelen. Daarnaast was de volumetoename van de bilaterale hippocampi doorheen de vroege leesontwikkeling significant kleiner bij zwakke lezers dan bij typische lezers. Er was dus geen sprake van een inhaalmanoeuvre bij de zwakke lezers. Sterker nog, het volumeverschil tussen beide leesgroepen nam toe doorheen de eerste jaren van de leesontwikkeling. Besluit. Aangezien de kleinere rechter hippocampus en de afwezige structurele asymmetrie reeds aanwezig waren voor de start van het leesonderwijs, zijn deze factoren vermoedelijk eerder een oorzaak van dyslexie dan een gevolg. De beperkte volumetoename doorheen de eerste jaren van het leesonderwijs zou mogelijks te wijten kunnen zijn aan de beperkte leerprocessen bij kinderen met zwakke leesvaardigheden. Kortom, uit onze studie komen een aantal interessante bevindingen naar voren die een eerste aanzet kunnen zijn voor verder onderzoek naar de relatie tussen de hippocampus en het leren lezen.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Probleemstelling en doelstelling. Het diagnosticeren van afasie kort na de beroerte en het voorspellen van het taalherstel kan uitdagend zijn. Taalscreenings zijn vaak noch systematisch gevalideerd, noch aangepast aan frequent optredende comorbiditeiten. Naast de initiële ernst van de afasie en de karakteristieken van het letsel, blijft het onduidelijk welke andere factoren een rol spelen in het taalherstel na een beroerte. Latente klasseanalyse (LCA) houdt, individu-gecentreerd, rekening met samenhang tussen verschillende geobserveerde variabelen. Op die manier kan LCA mogelijks bijkomende inzichten geven in de diagnose en prognose van afasie ten gevolge van een beroerte. Methode. (1) Gedragsmatige taal- en cognitieve screenings, (2) medische gegevens zoals het type en de ernst van de beroerte, de letsellocatie, medische risicofactoren, middelenmisbruik, een voorgeschiedenis van een beroerte, een familiaal risico op een beroerte en apraxie en (3) demografische data (leeftijd, geslacht) werden verzameld bij 381 patiënten die een beroerte doormaakten. Latent GOLD® stelde op basis van deze gegevens een acuut diagnostisch profiel op. Om inzicht te krijgen in de afasieprognose (n = 41), werd de relatie tussen het acuut diagnostisch profiel en de taalvaardigheden in de acute fase (tot 2 weken na de beroerte), de subacute fase (3-6 maanden na de beroerte) en de chronische fase (9-12 maanden na de beroerte) geanalyseerd aan de hand van niet-parametrische tussen- en binnengroepsvergelijkingen. Resultaten. Het acuut diagnostisch profiel onderscheidde vier clusters: (1) partiële taaluitval na een niet-linkerhemisferisch (niet-LH) letsel, (2) partiële taaluitval na een LH letsel, (3) afasie na een LH letsel binnen het arteria cerebri media gebied en (4) comorbide taaluitval na een niet-LH letsel, mogelijks veroorzaakt door een hoge leeftijd, voorgeschiedenis van een beroerte en/of comorbide visuele (bv. hemianopsie) of cognitieve (bv. neglect) deficits. Afatici presenteerden zich frequent met comorbide apraxie, een facialisparese, dysartrische spraak en motorische uitval van de contralesionele lichaamshelft. Taalhersteldata waren beschikbaar voor personen met een LH letsel. Personen met een partiële taaluitval scoorden op elk meetmoment beter op taal dan afatici, maar afatici maakten een groter taalherstel door. Syntagmatische taalvaardigheden bleven clusteronderscheidend tot minstens in de chronische fase. Over het algemeen vond het meeste taalherstel plaats in de eerste 3-6 maanden. Fonologie herstelde het meest in de eerste 3-6 maanden, terwijl semantische taalvaardigheden een langere potentiële herstelperiode kenden voor afatici. Besluit. Op basis van taalscreeningscores alleen, was het niet altijd mogelijk het onderscheid te maken tussen afatci en personen met een comorbide taaluitval. Data-gedreven analyses (LCA) toonden inderdaad aan dat acute taaluitval niet enkel veroorzaakt kan worden door afasie, maar ook door een hoge leeftijd, restsymptomen na een eerdere beroerte of comorbide visuele/cognitieve deficits. Kennis van de medische voorgeschiedenis, (co)morbiditeiten en de huidige klinische symptomen zijn van essentieel belang om de taalresultaten correct te interpreteren. Personen met een ernstigere taaluitval (afasie) hadden lagere taalscores, maar vertoonden een groter en langer taalherstel (tot minstens één jaar na de beroerte) in vergelijking met personen met een partiële taaluitval na een LH letsel.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond: Het taalnetwerk is een linksgelateraliseerd netwerk in de hersenen, dat geschreven en/of gesproken taal verwerkt. Bij patiënten worden delen van dit netwerk afgelijnd vooraf aan neurochirurgie als richtlijn voor de chirurg en als voorspelling van postoperatieve taalvaardigheden. Hiervoor is fMRI-mapping een relatief nieuwe methode met veel voordelen. Echter zijn er meerdere fMRI-paradigma’s in gebruik en bestaat er geen consensus over de betrouwbaarheid en validiteit van deze technieken. Fedorenko et al. (2010) introduceerden een functionele localizer, waarmee men de functionaliteit van bepaalde regio’s in het taalnetwerk valide kan onderzoeken, rekening houdend met de interindividuele anatomische en functionele variabiliteit ervan. Dit paradigma kan mogelijks ook een plaats hebben in de klinische evaluatie van patiënten. Als eerste stap, onderzochten we in deze thesis de validiteit en de betrouwbaarheid van dit paradigma bij gezonde, Nederlandstalige deelnemers. Op basis hiervan vergeleken we deze taak kwalitatief met de klassiek gebruikte werkwoordproductietaak om de potentiële voordelen ervan in de klinische praktijk te onderzoeken. Daarna bekeken we de invloed van cognitieve vaardigheden op de sterkte en uitgebreidheid van het gelokaliseerde taalnetwerk. Methode: 20 gezonde, Nederlandstalige vrijwilligers namen deel aan deze fMRI-studie. Tijdens de functionele localizer taak, wisselden zinnen en nonwoordlijsten elkaar af. Het contrast in activatie tussen beide condities wees op semantische en syntactische verwerking. We bekeken dit contrast op individueel - en op groepsniveau en vergeleken de resultaten kwalitatief. De sterkte van activatie werd berekend in een probabilistische overlappingsmap van het taalnetwerk, gebaseerd op 220 Engelstalige vrijwilligers. Elke individuele scan werd opgedeeld in twee runs en de correlatie tussen de runs werd berekend als schatting van de test-hertest betrouwbaarheid van de localizer. Na de fMRI-scan voerden de deelnemers de Digit Span en een woordenschattest uit, waarvan de scores gecorreleerd werden met de fMRI-data. Om te controleren of de activiteit en correlaties specifiek waren voor het taalnetwerk, berekenden we deze effecten ook in het ‘multiple demand’ (MD-)netwerk. Resultaten: Er werd op individueel niveau een uitgebreid taalnetwerk gelokaliseerd, met beperkte activatie in niet-taalspecifieke corticale gebieden. Op individueel niveau werden de sterke interindividuele verschillen in locatie, sterkte, uitgebreidheid en graad van lateralisatie duidelijk. Op groepsniveau werden veel regio’s gemist die bij sommige individuen wel tot het taalnetwerk behoren en omgekeerd. De intra-subjectcorrelatie tussen beide runs op voxelniveau was significant hoger dan de inter-subjectcorrelatie. De activatie in het taalnetwerk correleerde significant negatief met de Digit Span en niet met de woordenschattest. De gevonden activaties en correlaties waren specifiek voor het taalnetwerk, vergeleken met het MD-netwerk. Conclusie: De resultaten wijzen op een hoge betrouwbaarheid van de functionele localizer, wat veelbelovend is voor het gebruik ervan in de klinische praktijk. Door de beperkte steekproefgrootte moeten de resultaten echter voorzichtig geïnterpreteerd worden. Er is nood aan bijkomend onderzoek om beter te kunnen vergelijken met de werkwoordproductietaak, om de rol van cognitieve vaardigheden tijdens de taak te onderzoeken en om de betrouwbaarheid bij patiëntenpopulaties na te gaan.