Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Als grootste landgebruikers in Vlaanderen spelen landbouwers een belangrijke rol in de ontwikkeling en het beheer van het Vlaamse landschap. De invloed van landbouw is al van oudsher zichtbaar, denken we maar aan kleine landschapselementen, drooglegging van moerassen, ontbossing, kanalisering van waterlopen, enzovoorts. Door de schaal-vergroting en de intensivering, voornamelijk vanaf de late jaren vijftig en vroege jaren zestig van de 20e eeuw, nam de druk op het landschap en op het milieu aanzienlijk toe. Vanuit milieukundige en maatschappelijke, gevolgd door wetgevende hoek nam de roep toe voor het opstellen van reglementen, afspraken en maatregelen ter bescherming van het leefmilieu en de openruimte. In ons onderzoek draaien we echter de rollen om en trachten we de visie van de Vlaamse landbouwer te geven op maatschappelijke, ecolo-gische en landschappelijke thema’s. In de literatuurstudie, bestaande uit drie hoofdstukken, bestuderen we in het eerste hoofdstuk de huidige situatie van de Vlaamse landbouw en de verschillende soorten im-pact van landbouw op het milieu. In het tweede hoofdstuk bespreken we het ontstaan, de implementatie, de soorten, de effecten en situatie van agromilieumaatregelen en beheerovereenkomsten in Vlaanderen, belangrijke instrumenten van het Europese en Vlaamse milieu- en landbouwbeleid. Tenslotte beschrijven we in het derde hoofdstuk de toekomstige uitdagingen van de Vlaamse landbouw inzake productiecapaciteit, klimaat-verandering, reductie van de milieu-impact en toepassing van betere technologieën. In een online-survey, die liep van 23 maart tot en met 5 juli 2016, trachten we de visie van de Vlaamse landbouwer over landschappelijke, maatschappelijke en ecologische thema’s te achterhalen. De focus van het onderzoek lag bij de bereidheid van de Vlaam-se landbouwer voor het doorvoeren van adaptaties, in het bijzonder de mate waarin zij zich willen of kunnen aanpassen aan de toekomstige maatschappelijke eisen omtrent het opnemen van natuurdoelstellingen in hun beheer, hun voorkeuren voor markt-, product- en inkomensdiversificatie, hun maatschappelijke, ecologische en landschappelijke voor-keuren en wat hun financiële bereidheid (WTA) hiervoor inhoudt. De gevolgde methode bij het opstellen van de survey en de motivatie van de gebruikte enquêtetechnieken, waaronder een keuze-experiment, leggen we uit in het vierde hoofdstuk. De verkregen data presenteren we in het vijfde hoofdstuk. Vervolgens analyseren we de socio-demografische gegevens, de opinies van de respondent over uitdagingen en te volgen strategieën met betrekking tot het landbouwbedrijf en de voorkeuren over land-schappelijke, maatschappelijke en ecologische thema’s. Ondanks de verwachtingen die we hadden over de voorkeuren van de respondenten in het bijzonder en van de Vlaam-se landbouwer in het algemeen, moeten we helaas stellen dat we slechts enkele uitspra-ken kunnen doen. De redenen zijn de grote heterogeniteit onder de respondenten, de (te) complexe opbouw van de keuze-experimenten en in relatie hiermee een te laag aantal observaties. Daarom besluiten we in het allerlaatste onderdeel met aanbevelingen voor verder onderzoek.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Omdat de laatste jaren een daling van organische stof en over het algemeen van de bodemvruchtbaarheid wordt waargenomen in de Vlaamse landbouwbodems, zijn er nieuwe methoden nodig om dat gehalte op peil te houden of op lange termijn zelfs te verbeteren. Oorzaken van de lagere vruchtbaarheid zijn onder andere een intensievere landbouw (een hogere productie en omzetting van grasland in akkerland) en bodemerosie. Een laag koolstofgehalte zorgt voor vele andere problemen, zoals een slechte bodemstructuur, waardoor er erosie, compactie, verslemping en andere problemen ontstaan. Ook de mestwetgeving heeft voor de daling van het organische stofgehalte gezorgd. Twee technieken die kunnen toegepast worden om de bodemvruchtbaarheid op peil te houden zijn composttoediening en niet-kerende grondbewerking (NKG). De doelstelling van het onderzoek is nagaan of compost en niet-kerende bodembewerking wel degelijk de bodemvruchtbaarheid op peil kan houden of zelfs verbeteren op lange termijn. Het onderzoek is gebaseerd op twee meerjarige proeven: de GFT-proef en de NKG-proef. De GFT-proef werd in 1997 aangelegd in Boutersem. Daarbij worden in vier herhalingen verschillende dosissen compost toegediend (15, 30 en 45 ton/ha) in verschillende frequenties (jaarlijks, tweejaarlijks en driejaarlijks). Deze worden elk jaar opgevolgd en vergeleken met controlebehandelingen (een onbemest perceel, minerale bemesting en een onbemest braakliggend perceel). De NKG-proef is aangelegd op een perceel in Huldenberg, dat al sinds 2001 wordt opgevolgd. Op het perceel wordt naast een ploegbewerking een niet-kerende grondbewerking toegepast. Op beide proeven werden in het jaar 2015 chemische (nutriënten) en fysische (bodemdichtheid, vochtopvolging,…) aspecten onderzocht. Op de NKG-proef werd ook de impact op erosie onderzocht. Ook werden op beide proeven opbrengsten met elkaar vergeleken. Uit de resultaten blijkt dat GFT-compost op lange termijn zorgt voor een opbouw van organische stof in de bodem. Door die opbouw wordt de bodemvruchtbaarheid positief beïnvloed. Vooral een hoge dosis gaf de beste resultaten (jaarlijks 45 ton/ha). Een minerale bemesting kan daarbij gedeeltelijk vervangen worden door een composttoediening. Compost verbetert ook de fysische toestand van de bodem; de bulkdensiteit verlaagt door een verhoogde aggregaatstabiliteit. Het opneembaar water kan daardoor verhoogd worden. De opbrengsten na een composttoediening zijn vergelijkbaar met een minerale bemesting. Niet-kerende bodembewerking verhoogt het organische stofgehalte niet, maar zorgt voor een opbouw in de toplaag (0-10 cm). De bodem wordt minder intensief bewerkt, waardoor gewasresten aan het oppervlak blijven en niet meer vermengd worden met de bodem. Niet-kerende bodembewerking heeft geen effect op de stikstofvoorraad in de bodem en ook niet in het gewas. Uit de resultaten blijkt dat de opbouw van organische stof aan het oppervlak een duidelijk lagere bulkdensiteit vertoonde in de bovenlaag. Dat heeft een rechtstreeks effect op de waterhuishouding. Door de verhoging van de macroporositeit verhoogt het opneembaar water in de bovenlaag. Niet-kerende bodembewerking zorgt voor een sterk erosiereducerend effect door de verhoogde organische stofhoeveelheid aan het oppervlak. De opbrengst werd bij een niet-kerende bodembewerking niet positief of negatief beïnvloed. Algemeen kan er gesteld worden dat de toepassing van GFT-compost en NKG zeker perspectieven bieden in de Vlaamse landbouwbodems.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Dit onderzoek bestudeert enerzijds het meervoudig vaderschap bij het everzwijn en anderzijds gaat het dieper in op de verdeling van de verwantschappen in de Hoge en de Lage Kempen in Limburg. De DNA-extractie, de kwantificatie van het geëxtraheerde DNA, de controle van de zuiverheidsgraad van het geëxtraheerde DNA en een aantal genetische geslachtsbepalingen gebeurden in het laboratorium van het INBO. Het onderzoeksteam heeft de genotypering van de DNA-stalen niet zelf uitgevoerd, maar hebben dit uitbesteed aan een extern bedrijf. Het onderzoeksteam heeft hiermee een totale dataset kunnen samenstellen van 229 individuen en 135 SNP’s. Vooral gedegradeerd DNA en te weinig DNA zorgden ervoor dat veel DNA-stalen onbruikbaar waren. Om meervoudig vaderschap bij het everzwijn te testen, heeft deze studie gebruik gemaakt van CERVUS en COANCESTRY. Bij CERVUS zijn de toewijzingen van de moeders gebeurd aan de hand van de LOD-score, het aantal mismatches en de toekenning door CERVUS volgens het strikte betrouwbaarheidsinterval (95 %). Voor COANCESTRY hebben de onderzoekers gebruik gemaakt van de waarden van Dyadml en Trioml, omdat die het meest informatief waren. De resultaten moesten kritisch worden benaderd door het hoge doordat 44 loci significant verschilden van de wet van Hardy-Weinberg. Beide programma’s gaven echter tegenstrijdige resultaten met de gegevens die het onderzoeksteam had verzameld op het veld. Dit wees uit dat de programma’s ook andere verwante everzwijnen opgaven als moeder. Op die manier was het onmogelijk om met zekerheid de juiste moeder voor de nakomelingen te vinden. Het onderzoeksteam heeft hieruit besloten dat het onmogelijk was om met de 135 SNP’s die waren gekozen voor dit onderzoek, de moederschapsanalyses uit te voeren of om met die gegevens de correcte verwantschappen tussen de everzwijnen te bepalen. De studie geeft tevens aan dat werken met foetussen uit de baarmoeder van geschoten zeugen een betere methode zou zijn dan vangst, omdat dit een groot aantal problemen die dit onderzoek heeft ervaren zou oplossen. De 135 SNP’s zijn wel goed genoeg om verwantschappen te onderzoeken. Oorspronkelijk wou het tweede deel van dit onderzoek de testen uitvoeren met de subadulte en adulte zeugen (> 30 kg) en keilers (> 45 kg). Aangezien de dataset van de keilers niet voldoende groot was (n = 3), heeft het onderzoek gebruik gemaakt van de zeugen (n = 27) en de gevangen pyjamabiggen (n = 142). De pyjamabiggen bevinden zich nog in hun geboorte-homerange en hebben nog niet aan dispersie gedaan. Het testen van de pyjamabiggen kan onrechtstreeks de verwantschap van de oudere dieren nagaan. Dankzij het programma SPAGEDI kon de verwantschap worden uitgezet in functie van de afstand. Dit gaf aan dat de verwantschappen tussen de zeugen en de pyjamabiggen groter waren op korte afstand en dat ze minder verwant waren rond 15 à 20 km. Dit duidt op aanwezigheid van isolation by distance bij de everzwijnenpopulatie in de Hoge en de Lage Kempen. De pyjamabiggen representeren zowel de keilers als de zeugen. We kunnen hieruit afleiden dat de verwantschappen tussen de keilers op grotere afstand dan 15 à 20 km zullen dalen en dat de zeugen tot op kortere afstand verwant blijven. We kunnen dit echter door een te kleine staalname van de oudere dieren niet bevestigen.. Hoewel we het isolation by distance-patroon kunnen terugvinden bij de everzwijnen, zijn er toch everzwijnen die de afstand tussen de Hoge en de Lage Kempen overbruggen.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Er wordt steeds op zoek gegaan naar strategieën om de klimaatverandering, veroorzaakt door uitstoot van CO2, tegen te gaan of te stabiliseren. Een van die strategieën is om CO2 op te slaan in de bodem. Een deel van de koolstof wordt in de bodem opgeslagen onder de vorm van organische stof. Het strooisel, afkomstig van de vegetatie is een belangrijke bron van organisch materiaal in de bodem. Bossen spelen hierbij een belangrijke rol, ze slaan namelijk 70% van de organische koolstof op in de bodem. Niet enkel de hoeveelheid koolstof die wordt opgeslagen is belangrijk, maar ook dat de koolstof stabiel wordt opgeslagen zodat deze niet terug kan vrijkomen in de atmosfeer. Er zijn verschillende mechanismen die zorgen voor de stabilisatie van koolstof, biotische en abiotische mechanismen. De biotische mechanismen zijn gerelateerd aan planten, bodemfauna en micro-organismen, de abiotische mechanismen hebben te maken met de interactie tussen bodemdeeltjes. Planten zijn een bron van organisch materiaal in de bodem en dragen bij aan de stabilisatie door slecht afbreekbare verbindingen te produceren en de vorming van stabiele aggregaten te bevorderen. De bodemfauna en micro-organismen dragen ook bij aan de stabilisatie. De bodemfauna mengen strooisel met de bodemdeeltjes via bioturbatie. Wanneer de organische stof in de bodem is opgenomen is het beschikbaar voor micro-organismen. Mesofauna kunnen biogene structuren vormen waarin de koolstof gestabiliseerd wordt door organo-minerale associaties of fysiek beschermd tegen de afbraak door micro-organismen. In regenwormafgietsels of fecal pellets van mesofauna kan koolstof ook beschermd worden tegen microbiële afbraak. Abiotische mechanismen verantwoordelijk voor stabilisatie zijn de fysieke structuur van de bodem, de biochemische verandering van organisch materiaal en de fysisch-chemische bescherming door organo-minerale interacties. De kwaliteit van het strooisel heeft een invloed op de afbraak ervan. Strooisel afkomstig van armstrooiselsoorten hebben een hoge C:N verhouding en breekt daarom minder goed af. Het kan zorgen voor een verhoging van koolstofopslag in de strooisellaag. Rijkstrooiselsoorten hebben strooisel met een betere kwaliteit en wordt makkelijker afgebroken door het bodemleven. Er is meer verplaatsing van organisch materiaal naar de minerale bodem, waar koolstof stabieler wordt opgeslagen. In dit onderzoek werd de invloed van arm- en rijkstrooiselsoorten op koolstof in zandbodems geëvalueerd. Er werd gekeken naar de invloed van het bostype op de totale hoeveelheid koolstof en op de stabiliteit van de koolstof. Om de stabiliteit te evalueren werd een C-fractionatie uitgevoerd waarbij de bodem gescheiden word op basis van deeltjesgrootte in verschillende fracties, namelijk deeltjes organisch materiaal, silt en klei, zand en aggregaten. Verder werd er nagegaan of er een verschil was in diepte, zowel voor de totale hoeveelheid koolstof als voor de stabiliteit. Ten slotte is nog het effect van de pH, de respiratie, de biomassa regenwormen en de aanwezigheid van mesofauna op de stabiliteit onderzocht. In deze studie hebben de bostypes geen significant effect op de totale koolstofopslag en stabiliteit. Ook de biomassa regenwormen en de mesofauna hadden in dit onderzoek geen effect op de stabiliteit van de koolstof. Bij de dieptes was er een verschil in de koolstofopslag. Bij armstrooiselsoorten waren de totale koolstofopslag en de hoeveelheid koolstof op organische deeltjes hoger in de top

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Fragaria (strawberry) is a fruit that occurs around the whole world and is produced for human consumption in many places. Nowadays strawberry plants are propagated primarily via runners. This technique has the disadvantages that it is time consuming, labour intensive and susceptible to diseases. Therefore, in vitro micropropagation is an important alternative. Plant growth regulators are essential for certain plant growth processes and this is also the case with in vitro micropropagation. Investigation on this subject is therefore important, particularly the research on auxins and cytokinins. Cytokinins and auxins are the most important growth regulators for the in vitro technology. Cytokinins promote cell division and have an impact on the apical dominance, leaf senescence and axillary shoot growth. Auxins on the other hand promote the root growth. As auxin the synthetic compound NAA (1-naphthaleneacetic acid) is used. Of this compound, 0.1 mg/l was added in each case to the culture media that was made according to the composition given by Murashige & Skoog. BAP (6-benzylaminopurine) is the synthetic cytokinin that was used during the research. 1 mg/l BAP was added to one part of the culture media and 2 mg/l BAP to the other part. Cultures containing 1 mg/l BAP and 0.1 mg/l NAA got the name MS1BN, cultures in which 2 mg/l BAP and 1 mg/l NAA were added were called MS2BN. The strawberry genotypes used during this study are Fragaria vesca Snow White and black strawberry. Fragaria vesca is one of the most widespread strawberry species. The usage name of the second examined genotype is black strawberry, but until now there is not known which species this exactly is. To investigate possible differences between the two used cultures two different measurements were made. The first one was counting the leaflets on three different moments during the growing process of the explants. The results from this measurements were different for the two examined strawberry genotype. It appears that the MS2BN cultures provide a significant advantage for Fragaria vesca and the MS1BN culture for the black strawberry. Looking at the shoot formation there could be concluded that the most suitable concentration is dependent on the genotype. The second measurement was the determination of the multiplication factor. These measurements were only performed with the genotype Fragaria vesca. After statistical analyses it could be concluded that there were no significant differences when a MS1BN or MS2BN culture was used. The effects of the concentration on the performance of the plants, which have been propagated in vitro, in the field have not been considered in this study. Additional tests are required to examine post in vitro effects on growth and development of the different genotypes.