Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond Bewoners die verblijven in woonzorgcentra (WZC) lopen meer risico op zorginfecties door veelvuldige zorgcontacten en andere risicofactoren inherent aan de hoge leeftijd. Zorginfecties zijn infecties opgelopen tijdens het directe of indirecte verzorgingsproces. Het correct toepassen van voorzorgsmaatregelen door alle zorgverleners die met bewoners in contact staan, is essentieel om zorginfecties te voorkomen. Handhygiëne is hierbij een van de meest belangrijke en effectieve preventieve maatregelen. Een goed beleid binnen instellingen is essentieel om goede maatregelen omtrent infectiepreventie te implementeren en te bewaken. Het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ) ontwikkelde een gestandaardiseerde meetprocedure om de basisvereisten handhygiëne in Vlaamse WZC te auditeren. Doelstelling In dit onderzoekswerk werd onderzocht of de naleving van basisvereisten handhygiëne in de Vlaamse WZC kan worden nagegaan aan de hand van audits door auditoren en wat daartoe de randvoorwaarden en aanbevelingen zijn. Bijkomend werd gepeild naar de ervaring van de directie, CRA’s en kwaliteitsverantwoordelijken over het huidige beleid rond infectiepreventie in de Vlaamse WZC. Design en methode Op basis van de pilootmeting van het VIKZ werd deze prospectieve studie gevoerd. Dit leverde zowel kwalitatieve als kwantitatieve data aan. Er werden vragenlijsten verstuurd naar auditoren en kwaliteitsverantwoordelijken die deelnamen aan de pilootmeting ter evaluatie van de meetprocedure. Daarnaast werden twee focusgroepen georganiseerd. Deze semi-gestructureerde interviews in twee verschillende WZC’s leverden informatie op over het infectiepreventiebeleid in de Vlaamse WZC. Resultaten Uit de vragenlijsten bleek de meetprocedure haalbaar en relevant om de basisvereisten van handhygiëne te meten. Een goede voorbereiding van zowel auditoren als kwaliteitsverantwoordelijken voor het voeren deze gestandaardiseerde meetprocedure is essentieel. Er heerst een algemene vraag naar uniformiteit in de richtlijnen rond welke medewerkers wanneer en waar basisvereisten van handhygiëne moet naleven. Het beleid heeft een belangrijke voorbeeldfunctie en kan middelen vrijmaken om referentiepersonen of kwaliteitsverantwoordelijken aan te stellen ter opvolging en ondersteuning van het kwaliteitsbeleid, echter middelen zijn noodzakelijk. Dergelijke audits zijn een meerwaarde in het infectiepreventiebeleid, ook na COVID19 waar het belang van handhygiëne des te duidelijker werd. Conclusie Het indirect meten van handhygiëne door de basisvereisten van handhygiëne te observeren is te vervatten in een haalbare, relevante, toegankelijke en gestandaardiseerde meetprocedure, ontwikkeld door het VIKZ. Daarnaast is het noodzakelijk om uniforme richtlijnen over de basisvereisten van handhygiëne over alle Vlaamse WZC heen te verkrijgen. Het beleid van de Vlaamse WZC helpt dagdagelijks streven naar goede kwaliteit van zorg en is fundamenteel aan de implementatie en opvolging van kwaliteitsindicatoren in de eigen instelling. Relevantie Handhygiëne is fundamenteel om op te volgen bij gezondheidszorgmedewerkers ter preventie van zorginfecties. Dergelijke gestandaardiseerde meetprocedure faciliteert het objectiveren van handhygiëne als procesindicator en kan helpen in het opzetten van instellingseigen projecten rond infectiepreventie door de meting als benchmark te gebruiken.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond Kwaliteit van zorg is een belangrijke principe voor beleidsmakers bij de prestatiebeoordeling van een gezondheidssysteem. Kwaliteitsindicatoren zijn vereist om kwaliteit van zorg op een betrouwbare wijze te meten. Een relevante kwaliteitsindicator hierbij zijn patiëntervaringen, gemeten door Patient Reported Experience Measures (PREMs). PREMs vertalen patiëntervaringen tot kwantificeerbare informatie om zodoende kwaliteitsinitiatieven te ondersteunen. Het Nederlandstalig Platform voor Thuisverpleegkundigen erkent deze relevantie en wil daarom in samenwerking met het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ) een PREM ontwikkelen voor de Vlaamse thuisverplegingssector. Doelstellingen De ontwikkeling van een pilootversie voor een PREM binnen de Vlaamse thuisverplegingssector en de identificatie van potentiële barrières en facilitators inzake een succesvolle implementatie. Design en methode Eerst, detectie van PREMs vanuit een systematisch literatuuronderzoek en grijze literatuur. Vervolgens ontwikkeling van een shortlist en beoordeling hiervan door een Delphi Nominal Group Technique (DNGT). De DNGT bestond uit twee Delphi rondes en een ‘overleg kwaliteit’. Bij de twee Delphi rondes is de relevantie van 56 items, onderverdeeld in 11 dimensies, beoordeeld met een 9-punts Likertschaal. Het ‘overleg kwaliteit’ omvatte een Nominal Group Technique en een focusgroep. Consensus voor inclusie is gedefinieerd als ≥75% van de deelnemers beoordeelden het item met ≥7/9 bij de eerste Delphi ronde en bevestiging van dit resultaat in de tweede Delphi ronde. Voor exclusie is het niet behalen van voorgaand criteria aangevuld met consensus voor exclusie bij het kwaliteitsoverleg. Deelnemers zijn gerekruteerd door convenience, purposive, snowball en self-selection sampling. Resultaten Dertig deelnemers (14 zorgvragers en 16 professionals) beoordeelden dat acht items onvoldoende relevant waren na de twee Delphi rondes. De kwaliteitsexperten excludeerden drie van de acht items definitief, mits een adequatere formulering konden de vijf andere items behouden blijven. Bijkomend zijn, na consensus tussen de kwaliteitsexperten, twee items weggelaten wegens overlapping van inhoud en twee items zijn samengevoegd tot één item. De focusgroep identificeerde acht potentiële barrières/facilitators voor een succesvolle implementatie. Conclusie Deze studie resulteerde in 50 items, verdeeld over 11 dimensies, voor de pilootversie van een PREM binnen de Vlaamse thuisverplegingssector. De identificatie van barrières en facilitators zijn relevant voor de succesvolle implementatie van de uiteindelijke PREM. Volgend onderzoek dient zich toe te spitsen op de ontwikkeling van een meetprotocol en de uitwerking van een pilootmeting en validatieonderzoek. Relevantie voor de praktijk De detectie en relevantiebevestiging van deze 50 items dragen bij tot de toekomstige ontwikkeling van een PREM voor de Vlaamse thuisverplegingssector. De uiteindelijke PREM ondersteunt de ontwikkeling van de kwaliteitsindicator patiëntervaringen binnen het geïntegreerd kwaliteitsbeleid in Vlaanderen voor de eerstelijnszorg.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond: Jaarlijks worden ongeveer 8700 Belgen geconfronteerd met de diagnose van darmkanker, met ongeveer 2700 overlijdens tot gevolg. Darmkankerpreventie is van primair belang. Des te meer omdat er meer dan 90% kans op genezing is indien darmkanker vroegtijdig wordt opgespoord en verwijderd. Eerdere studies tonen een toegenomen gebruik van sociale media voor promotie van volksgezondheid aan. Doelstelling: Deze studie beoogt het effect van sociale media op kennis en bewustwording van de risico’s en preventiemogelijkheden van darmkanker en op bereidheid tot darmkankerscreening in kaart te brengen. Design en methoden: Er werd een cross-sectionele studie uitgevoerd bij 4243 mensen met een minimumleeftijd van 50 jaar en die Facebookgebruiker zijn, waarvan een deel volgers en een deel niet-volgers waren van de Facebookpagina “Stop Darmkanker”. Via een online vragenlijst werd gepeild naar hun kennis en bewustwording van de risico’s en preventiemogelijkheden van darmkanker en hun bereidheid tot darmkankerscreening. De antwoorden werden statistisch geanalyseerd. Om selectiebias in de mate van het mogelijke te corrigeren werden multiple regressie-analyses uitgevoerd waarbij gecontroleerd werd voor mogelijke ‘confounders’. Resultaten: Resultaten uit dit onderzoek tonen aan dat volgers van de Facebookpagina “Stop Darmkanker” significant meer kennis rond darmkanker hadden dan niet-volgers. Tevens spelen leeftijd, opleidingsniveau en het eerder hebben bijgewoond van informatielezingen over darmkanker hierbij een belangrijke rol. Daarentegen is er geen significant effect van het volgen van de Facebookpagina op bereidheid tot darmkankerscreening. Uit de resultaten blijkt dat voornamelijk leeftijd, het bijwonen van een lezing van een maagdarmspecialist (Dr. Luc Colemont, oprichter van de Facebookcampagne “Stop Darmkanker”) en darmkanker in de familie hierbij wel een rol spelen. Conclusie: Deze studie toont aan dat er een significant effect is van het volgen van de Facebookpagina “Stop Darmkanker” op kennis rond darmkanker, maar geen significant effect op bereidheid tot darmkankerscreening. Het bijwonen van informatielezingen blijkt beter te lonen. Het meest effectief is wellicht een combinatie van media zoals sociale media, campagnes, lezingen, etc. Relevantie voor de praktijk: In de toekomst moet men blijven inzetten op darmkankerpreventie. Hiervoor zou men sociale media als tool kunnen gebruiken om de risico’s en preventiemogelijkheden van darmkanker aan de brede bevolkingsgroep over te brengen.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Dementie krijgt over de jaren heen steeds meer belangstelling. Het aantal personen met de aandoening neemt namelijk ieder jaar toe. In 2015 leden wereldwijd 46,8 miljoen mensen aan dementie. In 2050 zouden dit er bij benadering 131,5 miljoen zijn. Daarbovenop is eveneens een verhoging van de economische impact van het syndroom zichtbaar. Niet alleen omdat er meer mensen met dementie zijn, maar ook omdat deze mensen langer leven met de aandoening. Daarnaast zijn er andere factoren, zoals een verbeterde geneeskunde, die een rol spelen in de grootte van de kost. Tenslotte bestaat er een leemte in de literatuur betreffende een omvattende analyse van de kost van dementie in Vlaanderen. Deze masterproef tracht tegemoet te komen aan de leemte, door de economische kost van dementie in Vlaanderen te bestuderen. Meerbepaald gaat het om een verkennende studie die probeert te achterhalen op welke manier de economische impact van dementie het best berekend kan worden en welke elementen hierbij in rekening moeten worden gebracht. Deze masterproef maakt hiervoor gebruik van bestaande literatuur en publiek beschikbare data. Het onderzoek omvat een prevalentie gebaseerde Cost of Illness studie, waarbij zowel directe als indirecte indicatoren worden betrokken. Eerst en vooral werd bestaande literatuur omtrent de economische kost van dementie nader bestudeert en samengevat. Vervolgens werden uit de verschillende studies belangrijke kostenindicatoren afgeleid. De indicatoren die in deze studie worden gebruikt, zijn de volgende: preventie, diagnostiek, farmaceutische behandeling, niet-farmaceutische behandeling, zorgverlening en woonvoorzieningen, productiviteitskosten van patiënten en mantelzorgers, en overige directe en indirecte kosten. Deze werden verder opgedeeld in kleinere kostenfactoren. Voor deze laatste groep is het echter niet mogelijk een afzonderlijk kostenschatting te maken, gezien de beperkte literatuur. Wanneer de kostenindicatoren waren vastgelegd, moest gekeken worden naar de prevalentie van dementie in Vlaanderen. Volgens een schatting van de Alzheimer Liga waren er in 2018 131 818 mensen met dementie in Vlaanderen. Tenslotte werd de kostprijs per capita voor iedere indicator vastgesteld en vermenigvuldigd met het aantal dementielijders in Vlaanderen. Op die manier werd een ruwe schatting gemaakt van de jaarlijkse kost van dementie in Vlaanderen. De kostenraming bevindt zich tussen de twee en de vijf miljard euro per jaar. Er zijn echter enkele beperkingen en toekomstperspectieven uit het onderzoek voortgekomen. Er is weinig omsluitende data beschikbaar omtrent de economische kost van dementie. Ook maakt de bestaande literatuur nauwelijks onderverdelingen in de grote kostenindicatoren. Een gepaste kennis over de totale kost van een ziekte, kan nochtans leiden tot een gepaste hoeveelheid belangstelling. Bovendien kan een accuraat beeld over de kostenspreiding van een ziekte aanleiding geven tot efficiënter kostengebruik en verspilling tegengaan. Zo kan aangepaste medische zorg en ondersteuning leiden tot een kostenreductie. Vervolgens kunnen de meest belaste sectoren worden gedetecteerd in de hoop zo de economische druk te verlichten. Tenslotte wordt voorspeld dat de kost van dementie in de komende jaren alleen maar zal toenemen. Om zo goed mogelijk tegemoet te komen aan deze tendens, is het van essentieel belang te begrijpen van waar de kosten komen.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Background: Anesthesiologist are prone to patient safety situations after which second victim symptoms can occur. In international literature, a majority of second victims indicated that they were emotionally affected in the aftermath of a patient safety incident and received little institutional support after these second victim events. Objective: To determine the current support structure after adverse events and second victim symptoms in anesthesia in Belgium. Design and method: Observational cross-sectional survey. Belgian anesthesiologists and anesthesiologists in training were contacted through e-mail from May 27th 2020 until July 15th 2020. Results: In total 456 participants completed the online survey. 73.68% (n=336) of the participants encountered a patient safety incident (PSI) during the last year of their medical practice. 81.9% (n=368) of respondents answered that they do discuss PSI with their colleagues. 19.1% (n=88) admit that PSI are never discussed in their department. 15.35% of participants (n=70) experienced or thought that the culture is negative during these PSI discussion. Anesthesiologist who encountered a PSI in the last years scored the support of their anesthesia department a mean score of 1.59 (ranging from -10 to +10). A significant correlation was found between the culture during the morbidity and mortality meetings, the support after PSI and the perceived quality of the anesthesia department. Conclusion: Of the participating anesthesiologist in Belgium, 80.87% discuss some PSI and 18.02% discuss all PSI as a normal part of their staff functioning with an experienced positive culture in 84.65% during these meetings. Psychological safety within the anesthesiology departments is globally good, however can be optimized. To optimize second victim support in anesthesia further investigations will be necessary in the future. Clinical relevance: Being a second victim can have significant impact on healthcare workers. Literature is unanimous on the importance to offer support for second victims in healthcare.