Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Abstract Dit onderzoek richt zich op de materiële en immateriële cultus van de heilige Rochus te Ulbeek. Hoe Rochus beleefd en verbeeld werd in een klein regionaal bedevaartsoord. In het onderzoek wordt gekeken hoe er rond de patroonheilige een bedevaartsoord is ontstaan, hoe de Rochuscultus zich heeft kunnen ontwikkelen, welke invloeden van buitenaf bepalend zijn geweest voor de Rochuscultus, of er zichtbare veranderingen plaatsvonden in de devote beleving van de heiligenvereringen, hoe religie betekenis en richting gaf aan het leven van de plattelandsbevolking. Het gebruik van rituelen en devotionele objecten vormen een integraal onderdeel van de geloofsbeleving. Voorwerpen van toewijding en bemiddeling zijn als devotionalia achtergebleven in gesloten kasten, in lades of hangen nog achteloos in een schuur. Het onderzoek, verdeeld over een aantal hoofdstukken, wordt vanuit verschillende soorten objecten rond de Rochuscultus opgebouwd. Hoofdstuk één benadrukt de sacrale magische materiële objecten van de kerk. In hoofdstuk twee staat de iconografie centraal, vertrekkend van het schilderij Tien taferelen uit het leven van de Heilige Rochus van Montpellier. In het derde hoofdstuk wordt de schakel tussen de devotionalia en de religieuze volkscultuur nader onderzocht. Hoofdstuk vier bevat de relatie tussen de kapellen en de Rochuskerk in de omgeving van Ulbeek. Er wordt een schets gemaakt van de aanbidding van de heiligen, wie waren ze en wat hun deelgebied was. Door de vergelijking met de kleine basiliek van Kortenbos wordt onderzocht waarom het bedevaartsoord van Rochus verdween en niet uitgroeide tot een groot bedevaartsoord. De materiële objecten, Rochus en de religieuze volkscultuur, de houding van de formele kerk, het Concilie van Trente zijn lijnen die verweven zitten in heel de thesis met Ulbeek als uitganspunt. Andere sporen van de volksdevotie bevinden zich buiten de kerk, ze zijn aanwezig in het landschap, herkenbaar in de kapellen, Marianissen en kruisbeelden. Als stille getuigen van een rijk geleefd verleden worden ze nog bezocht door passanten, bewust of onbewust.