Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

840 --- Muziekgeschiedenis: essays (histor. onderwerpen, literaire analyses)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Les poètes aiment les oiseaux. De tous temps, la troupe ailée a porté l'inspiration, favorisé la muse. De façon universelle, l'oiseau est associé aux réalités spirituelles, et souvent, il symbolise l'âme elle-même. Le vol évoque naturellement la liberté, et il s'y ajoute une note d'enthousiasme et d'espérance, nécessaires à l'essor. L'aile représente l'évasion, ou encore la protection pour celui qui s'y réfugie, et le nid est une image du foyer, de la sécurité et du bonheur. Le chant, enfin, incarne l'harmonie et la joie de vivre. Les oiseaux ne sont jamais loin du paradis. Dans la présentation, il a paru opportun d'adopter un point de vue thématique, à l'intérieur de deux grands registres distingués préalablement. La fauconnerie est-elle un élément de la narration, ou y fait-on référence pa rune comparaison ou quelque autre figure de style? Cette première interrogation suggère une division des emplois en deux catégories. Dans la première partie, l'analyse des textes s'attache à l'oiseau de chasse en tant que réalité, c'est-à-dire comme donnée empirique que les auteurs évoquent au fil de la narration. Le motif intéresse-t-il chacune des trois composantes de la fiction narrative: le cadre, les personnages et l'action? Le rapace fait partie de l'environnement naturel ou urbain, qu'il contribue à concrétiser. Dans la seconde partie, l'oiseau de chasse intéresse non plus par ce qu'il est, mais par ce qu'il représente, autrement dit, par le sens qui se surimpose à son être. Tel est tout d'abord le cas dans le comparaisons, particulièrement fréquentes dans les textes épiques et romanesques. On dégagera les divers types de similitudes établies entre l'homme et l'oiseau de proie, en essayant d'en découvrir le fondement, la portée et le style. Il faudra être attentif ici aux écarts, aux innovations.

Falconry in literature.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Les poètes aiment les oiseaux. De tous temps, la troupe ailée a porté l'inspiration, favorisé la muse. De façon universelle, l'oiseau est associé aux réalités spirituelles, et souvent, il symbolise l'âme elle-même. Le vol évoque naturellement la liberté, et il s'y ajoute une note d'enthousiasme et d'espérance, nécessaires à l'essor. L'aile représente l'évasion, ou encore la protection pour celui qui s'y réfugie, et le nid est une image du foyer, de la sécurité et du bonheur. Le chant, enfin, incarne l'harmonie et la joie de vivre. Les oiseaux ne sont jamais loin du paradis. Dans la présentation, il a paru opportun d'adopter un point de vue thématique, à l'intérieur de deux grands registres distingués préalablement. La fauconnerie est-elle un élément de la narration, ou y fait-on référence pa rune comparaison ou quelque autre figure de style? Cette première interrogation suggère une division des emplois en deux catégories. Dans la première partie, l'analyse des textes s'attache à l'oiseau de chasse en tant que réalité, c'est-à-dire comme donnée empirique que les auteurs évoquent au fil de la narration. Le motif intéresse-t-il chacune des trois composantes de la fiction narrative: le cadre, les personnages et l'action? Le rapace fait partie de l'environnement naturel ou urbain, qu'il contribue à concrétiser. Dans la seconde partie, l'oiseau de chasse intéresse non plus par ce qu'il est, mais par ce qu'il représente, autrement dit, par le sens qui se surimpose à son être. Tel est tout d'abord le cas dans le comparaisons, particulièrement fréquentes dans les textes épiques et romanesques. On dégagera les divers types de similitudes établies entre l'homme et l'oiseau de proie, en essayant d'en découvrir le fondement, la portée et le style. Il faudra être attentif ici aux écarts, aux innovations.

Falconry in literature.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

De albums van Karel van Sint Omaars, een aristocratisch natuurobservator uit de Renaissance, In de universiteitsbibliotheek van Krakau worden 15 albums bewaard met 1638 ingekleurde afbeeldingen van planten en dieren. In deze albums, gesigneerd ‘Libri picturati A 16-30’, is nergens een spoor te vinden van de opdrachtgever of de kunstenaars, wat tot verschillende interpretaties heeft geleid. Toch kunnen de albums aan de hand van een analyse van de codicologische gegevens enerzijds en van de visuele en tekstuele bronnen anderzijds, geïdentificeerd worden als de lang verloren gewaande collectie aquarellen die in opdracht van de Brugse edelman, Karel van Sint Omaars (ca 1526-1568) werden vervaardigd. Door deze identificatie dienen de ‘Libri picturati A 16-30’, niet alleen chronologisch maar ook geografisch en thematisch, in een andere context te worden gesitueerd. De honderden aquarellen werden niet door Peeter van der Borcht in de late jaren zeventig van de 16de eeuw in opdracht van de steeds in geldnood verkerende onderzoeker Carolus Clusius te Montpellier of te Leiden vervaardigd, maar werden door het atelier van Jacob van den Coornhuuse gemaakt ca 1560, in opdracht van de welstellende edelman Karel van Sint Omaars die in Moerkerke bij Brugge woonde. Deze nieuwe identificatie vormde de basis van het onderzoek van de albums van Karel van Sint Omaars die vanuit drie invalshoeken werden benaderd. In een eerste deel gaat de aandacht voornamelijk uit naar de aristocratische plantenliefhebber, Karel van Sint Omaars en zijn medewerkers, vooral Clusius. Tevens wordt ruim aandacht besteed aan de kleine maar daarom niet minder verdienstelijke meesters uit het atelier van Jacob van den Coornhuuse (ca 1529 – ca 1584), die ervoor zorgden dat de talrijke planten en dieren uit de verzameling van de Brugse edelman zo getrouw mogelijk naar de natuur werden gekopiëerd. In een tweede deel worden de functies onderzocht die de albums van Karel van Sint Omaars hebben gehad. Zo wordt nagegaan wat ze als legaat hebben betekend voor een betere kennis van de ‘materia medica’ bij de studenten geneeskunde van de universiteit van Leuven. Eveneens wordt verduidelijkt dat de aquarellen hebben bijgedragen tot de publicatie van de beste kruidenboeken van de Antwerpse drukker Christoffel Plantin, zijnde Clusius’ Spaanse flora (1576) en Lobelius’ Kruydtboeck (1581). In een derde deel worden tenslotte de verschillende bezitters belicht die de albums van Karel van Sint Omaars na zijn dood hebben verworven: Karel van Arenberg, Johan Maurits van Nassau-Siegen, Friedrich Wilhelm van Pruisen en tenslotte de Jagiellonskabibliotheek te Krakau. Het rijke beeldmateriaal aan plant- en diertekeningen in de albums van de Brugse edelman zijn niet alleen een belangrijk document voor de geschiedenis van de tekenkunst en de boekillustratie. Ook voor de geschiedenis van de geneeskunde en de hoofse cultuur vormen ze een unieke visuele bron. Uniek in Europa: de honderden planten en dieren uit de albums van de 16de eeuwse Vlaamse edelman, Karel van Sint Omaars. In de natuurhistorische boeken uit de renaissance, vooral deze van Carolus Clusius en Mathias Lobelius, staan de namen vernoemd van vele nobele natuurliefhebbers. Eén onder hen kreeg bij Lobelius een bijzondere vermelding. Dat was Karel van Sint Omaars, die in het kasteel te Moerkerke bij Brugge leefde. De geneesheer en plantenspecialist betitelde hem als ‘uniek in Europa’ en dat om een heel speciale reden. De Brugse edelman spaarde immers kosten noch moeite om alle geslachten van zowel vreemde als inlandse kruiden in beeld te laten brengen. Ook de kunstenaar, Jacob van den Coornhuuse (ca 1529-ca 1584), werd eervol geciteerd omdat hij daar zo vaardig in bleek te zijn. Na de dood van Karel van Sint Omaars kwamen de honderden aquarellen aan de universiteit van Leuven terecht omdat hij ze als oud student van de Alma Mater had gelegateerd. Zijn ziekte had hem doen beseffen hoe belangrijk het was om de studenten geneeskunde een betere kennis van de medicijnen bij te brengen die toen grotendeels uit planten waren samengesteld. Een kruidentuin, al was het dan op papier, was zeker voor de noodlijdende universiteit, welgekomen pedagogisch materiaal. Nadien kwamen de albums in het bezit van enkele vooraanstaande plantenliefhebbers: Karel van Arenberg, Johan Maurits van Nassau-Siegen en Friedrich Wilhelm van Pruisen. Zo belandden de Brugse aquarellen in de Preussische Staatsbibliotheek te Berlijn waar ze, ondertussen gebonden in 15 volumes, een naamloos bestaan leidden onder de signatuur ‘Libri picturati A 16-30’. Gelukkig wisten alerte bibliothecarissen ze tijdens de Tweede Wereldoorlog voor de vernietigende vuurzee van de vele bommen boven Berlijn te beschermen door ze in Polen in veiligheid te brengen. Daardoor kwamen de albums van Karel van Sint Omaars uiteindelijk in de universiteitsbibliotheek van Krakau terecht waar ze zich nu nog steeds bevinden. De albums van Karel van Sint Omaars werden pas in 1996 voor het eerst geïdentificeerd en vormen nu het onderwerp van een doctoraatsonderzoek waarin vooral een beeld wordt geschetst van de wijze waarop de 16de eeuwse elite de natuur observeerde en visualiseerde.