Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Een 71-jarige patiënt biedt zich aan omwille van progressieve dyspneu. Bijkomend onderzoek onthult de aanwezigheid van interstitieel longlijden. Het CT-grafisch beeld van micronodulaire afwijkingen met dominantie in de middelste en bovenste velden en nodulaire conglomeraten is compatibel met silicose, zeker gezien de beroepsmatige blootstelling van de patiënt aan silica. Verdere diagnostische oppuntstelling onthult de aanwezigheid van een recent ontstaan Raynaud fenomeen, initieel zonder andere huidaantasting, een afwijkende capillaroscopie en auto-immuunserologie die positief is voor anti-Scl-70 antilichamen. De diagnose van Erasmus syndroom wordt gesteld. De patiënt wordt behandeld met corticosteroïden en Methotrexaat. Desondanks treedt er op korte termijn een evolutie op van de cutane afwijkingen met snelle uitbreiding naar diffuse huidaantasting. De behandeling wordt vervolgens uitgebreid door toediening van een eerste cyclus met rituximab.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

IntroductionThe last decades meant a revolution for the treatment of patients with early Rheumatoid Arthritis (RA). In the past, patients were treated conservatively and treatment was only intensified when disease escalated, leading to structural damage and functionality loss in many RA patients. Nowadays, it is clear that early, intensive treatment with a clear predefined treatment target leads to excellent clinical outcomes for the majority of patients with early RA. First of all, it is shown that the earlier the treatment is started in RA, the better outcome the patient has. However, no information on the current extent of treatment delay was available for Flanders before this thesis. Secondly, many attempts are made to tailor treatment to an individual patient based on prognostic factors, to improve further disease outcome such as structural damage. However, algorithms combining these prognostic factors to aid a physician in his treatment choice were not yet tested in daily practice. Thirdly, many intensive treatment options exist nowadays to treat a patient with early RA. Yet, debate is ongoing on the exact content of this intensive treatment.ObjectivesThe objectives of this research project were to determine:the treatment delay, defined as the time between symptom onset and treatment initiation in Flandersthe reliability of classical prognostic factors in daily clinical practicethe optimal intensive treatment strategy for every patient with RAResultsIn chapter 1, we demonstrated that in Flanders only one on five of newly diagnosed RA patients are treated in a timely fashion. Patients expressing more severe disease characteristics at baseline seemed to present themselves earlier to the treating rheumatologist than those without. Moreover, a difference in treatment delay between the different types of rheumatology practices was found. Patients treated in academic and general hospitals showed longer treatment delays than those treated in private practices. Furthermore, patient-related delay contributed the most to overall treatment delay in Flanders. Further research showed that aside of clinical characteristics, psychosocial factors also contributed to this patient-related delay. More research is needed to unravel the patient’s help seeking behaviour.In chapter 2, we firstly showed that composite algorithms using classical prognostic markers to predict structural damage in patients with early RA could not be reliably used in daily practice. No patients that developed rapid structural damage could be correctly identified by using these composite algoithms. Further in chapter 2, we showed that a combination of classical DMARDs with a GC bridging scheme seemed more effective than DMARD monotherapy in achieving higher remission rates and less radiographic progression after two years of treatment in our observational early RA cohort. Patients in this cohort were selected by the treating physician based on the presence of classical prognostic factors to receive a more conservative therapy if the RA profile of the patient seemed less severe at baseline. Hence, classical prognostic factors seem at the moment unreliable to base treatment choice upon in daily practice.In chapter 3, we presented the results of the CareRA RCT, showing firstly that in patients with poor prognosis markers after 16 weeks of treatment DMARD combinations with a high or moderate dose glucocorticoid (GC) remission induction scheme were not superior to Methotrexate (MTX) only with a moderate dose GC remission induction scheme. The efficacy of the three compared treatment strategies was similar. Yet, the safety profile was more advantageous for MTX only with a moderate GC scheme. Furthermore, we showed that MTX monotherapy with a moderate dose GC remission induction scheme seems more efficacious than MTX monotherapy without GCs in patients presenting without poor prognosis markers after 16 weeks of treatment. Most remarkable was the comparable safety profile between both treatments. Lastly, we investigated the efficacy and safety in the CareRA trial after one year of treatment for both patients with or without poor prognosis. The results confirmed the findings at week 16.The overarching conclusion regarding the third objective of this thesis is thus that MTX with an initial moderate dose glucocorticoid remission induction scheme seems to fit all patients with RA, with a high efficacy and acceptable safety profile.ConclusionFirstly, treatment delay is found to be too long in Flanders. Secondly, current classical biomarkers are not reliable in daily practice to guide treatment choice. Thirdly, MTX only combined with an initial moderate dose glucocorticoid remission induction scheme is very efficacious and safe for all patients with RA. We hope to have added essential evidence for an improved treatment outcome for every patient with RA with this thesis.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Introductie. Reumatoïde Arthritis (RA) vormt een risicofactor in de ontwikkeling van osteoporose (OP). Bij OP heeft een individu een lage botmassa en een verstoorde microarchitectuur van het bot. Vertebrale fracturen (VFs) zijn één van de meest voorkomende OP fracturen. Prevalente VFs zijn een risico op nieuwe VFs en fracturen in andere regio’s van het skelet. Vertebral Fracture Assessment (VFA) is een veelbelovende techniek om VFs bij risicopatiënten vast te stellen omwille van de lage stralingsdosis. Dit crossectioneel onderzoek kadert in de context van een 5 jaar durende prospectieve observationele studie (VeFIRA) en heeft tot doel de prevalentie van VFs bij postmenopauzale RA-patiënten d.m.v. VFA te bestuderen. Verder wordt er gekeken naar de voorspellende factoren (Bone Mineral Density, Trabecular Bone Score, chronisch gebruik van glucocorticoïden (GC), ziekteduur, ziekteactiviteit en vroegtijdige menopauze) die de prevalentie van VFs kunnen beïnvloeden. Methoden. Honderd postmenopauzale RA-patiënten werden geïncludeerd en bij 61 van deze vrouwen werd tot nu toe een baseline Dual X-ray Absorptiometry (DXA-scan) en VFA uitgevoerd. Verdere demografische en klinische gegevens werden verzameld aan de hand van hun elektronisch patiëntendossier en op basis van vragenlijsten (medicatiegebruik, calcium inname, fractuurrisico’s, ziekteactiviteit, algemene gezondheid en quality of life). Het fractuurrisico werd ingeschat door middel van de “Fracture Risk Assessment Tool” (FRAX). De beschikbare VFA-scans werden geanalyseerd volgens de kwantitatieve morfometrische methode. Resultaten. Analyse in de FRAX-tool toonde een verhoogd fractuurrisico bij deze RA-patiënten. De prevalentie van osteopenie en osteoporose in de onderzochte populatie was 67.2% en 9.8%, respectievelijk. VFs werden gedetecteerd bij 15 patiënten (24.6%). Patiënten met een VF hadden een statistisch significant lagere BMD zowel t.h.v. de femurnek (p=0.003) als de totale femur (p=0.000). Verder waren er in deze groep meer patiënten met een chronische gebruik van GC in het verleden (p=0.006). Er werden geen significante verschillen in (menopauzale) leeftijd, ziekteactiviteit, ziekteduur en TBS vastgesteld tussen patiënten met en zonder VFs. Conclusie. VFs kwamen frequent voor bij de onderzochte postmenopauzale RA-patiënten. Deze bevindingen suggereren het belang om deze groep van RA-patiënten routinematig te screenen voor OP en prevalente VFs. Femur BMD (nek en totaal) en chronische GC-gebruik kunnen prevalente VFs in RA-patiënten voorspellen.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Objectives To compare Etanercept 50 mg subcutaneously (SC) weekly versus every other week in patients with rheumatoid arthritis (RA) who are in sustained remission. Methods Patients with established RA and in remission as determined by the Disease Activity Score (DAS) remission criteria (DAS28 (CRP)  2.6) for at least six months were randomized 1:1 to continued weekly or tapered every other week treatment of Etanercept 50 mg SC. Treatment modifications were predefined if remission status was lost and NSAID treatment was not sufficient to restore disease control in two weeks. Restarting the weekly dose was the first step in the tapering arm. The primary outcome was the proportion of patients in remission at 6 months compared between the two arms. Secondary endpoints were the proportions of remission at 12 months, sustained remission for 12 months, the proportion and time to regain remission after a flare with a re-escalated weekly dose and possible baseline predictors for remission. Results Data from 37 patients in the weekly and 36 in the every other week arm were analysed. At 6 months, 83.8% of the weekly and 83.3% of the every other week arm were in remission (p=0.959). Eleven patients of the every other week group had to be re-escalated to a weekly dose and regained their remission state mostly fast. Younger age was a possible predictor for remission at month 6 (p=0.023). No statistically significant differences were shown in other secondary endpoints. Conclusion For patients with established RA, the TapERA trial showed that tapering Etanercept 50 mg SC to an every other week regimen is possible while keeping remission. If losing disease control, patients re-escalated to a weekly dose regain remission fast.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond: Reumatoïde artritis (RA) is een auto-immuun aandoening die gekenmerkt wordt door een chronische inflammatie van de kleine gewrichten. Naast de fysieke beperking door de gewrichtsaantasting, kampt de meerderheid van RA patiënten met een slechte slaapkwaliteit. Doelstellingen: Een overzicht te bieden van de slaapkwaliteit in patiënten met beginnende RA en de factoren die hier een effect op hebben. Daarnaast wordt ook onderzocht: het effect van verschillende behandelingsstrategieën op de slaapkwaliteit, het effect van snelle ziektecontrole op de slaapkwaliteit en het effect van slaapkwaliteit op de ziekte-evolutie. Methoden: Deze analyse includeerde 363 patiënten met beginnende RA uit de Care in Early RA studie. De Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), pijn en vermoeidheid (visueel analoge schalen), algemene gezondheidsevaluatie door de patiënt (PGA) en arts (phGA), ziekteactiviteit (DAS28CRP), Health Assessment Questionnaire (HAQ) werden geregistreerd op baseline, week 16, week 52 en week 104. Patiënten werden op baseline onderverdeeld in een laag- en hoogrisicogroep. De laagrisicopatiënten werden gerandomiseerd in de Cobra Slim (methotrexaat + glucocorticoiden (GC)) of Tight Step-Up (methotrexaat) behandelingsgroep en de hoogrisicogroep in Cobra Slim, Cobra Classic (methotrexaat + sulfasalazine + GC) of Cobra Avant-Garde (methotrexaat + leflunomide + GC). Resultaten: De meerderheid van geïncludeerde patiënten (66.4%) lijdt op baseline aan slechte slaap. Dit aantal vermindert significant in de periode van baseline naar week 52. Verder, werden positieve zwakke en matige correlaties gevonden tussen de PSQI scores en VAS pijn, VAS vermoeidheid, HAQ, PGA, phGA, en DAS28CRP. De binaire logistische regressie toonde aan dat meer vermoeidheid en hogere HAQ scores geassocieerd waren met een lagere waarschijnlijkheid op optimale slaap. Daarnaast werden geen verschillen in slaapkwaliteit gemeten tussen de verschillende behandelingsgroepen. Volgens het lineair gemengde model waren VAS fatigue, HAQ en leeftijd positief geassocieerd met de PSQI globale score over tijd. Volgens de two-way repeated measures ANOVA scoorden patiënten met een snelle ziektecontrole (DAS28CRP<2.6 op week 16) significant beter op alle PSQI scores over alle tijdspunten. Wanneer met diezelfde techniek het verschil tussen slechte (PSQI >5 op baseline) en goede slapers werd gemeten op vlak van pijn, vermoeidheid, functionele beperktheid, algemene gezondheid (door patiënt en arts) en ziekteactiviteit, scoorden goede slapers significant beter op alle vlakken. Conclusie: Deze studie bevestigt de sterke associatie tussen ziekteactiviteit, vermoeidheid, functionele beperking, algemene gezondheid en de slaapkwaliteit. Ondanks het feit dat GCs slaapstoornissen veroorzaken als nevenwerking blijkt dit geen significant verschil te veroorzaken tussen de Cobra Slim en Tight Step-Up groep. Verder, blijkt een snelle ziektecontrole effect te hebben op slaapkwaliteit op lange termijn. Dit benadrukt het belang van een snelle en intensieve behandeling. Ten laatste scoorden goede slapers beter op RA ziekteparameters over alle tijdspunten. Er is dus een nauwe interactie tussen slaap en de ziekteparameters die de ziektelast verhogen. Dit resulteert frequent in een problematische vicieuze cirkel. Vroege en intensieve behandeling is aanbevolen om dit tegen te houden. Indien dit niet zou helpen, kan het focussen op de slaapkwaliteit van de patiënt helpen om de ziektelast te verlichten.