Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Introductie. Reumatoïde Arthritis (RA) vormt een risicofactor in de ontwikkeling van osteoporose (OP). Bij OP heeft een individu een lage botmassa en een verstoorde microarchitectuur van het bot. Vertebrale fracturen (VFs) zijn één van de meest voorkomende OP fracturen. Prevalente VFs zijn een risico op nieuwe VFs en fracturen in andere regio’s van het skelet. Vertebral Fracture Assessment (VFA) is een veelbelovende techniek om VFs bij risicopatiënten vast te stellen omwille van de lage stralingsdosis. Dit crossectioneel onderzoek kadert in de context van een 5 jaar durende prospectieve observationele studie (VeFIRA) en heeft tot doel de prevalentie van VFs bij postmenopauzale RA-patiënten d.m.v. VFA te bestuderen. Verder wordt er gekeken naar de voorspellende factoren (Bone Mineral Density, Trabecular Bone Score, chronisch gebruik van glucocorticoïden (GC), ziekteduur, ziekteactiviteit en vroegtijdige menopauze) die de prevalentie van VFs kunnen beïnvloeden. Methoden. Honderd postmenopauzale RA-patiënten werden geïncludeerd en bij 61 van deze vrouwen werd tot nu toe een baseline Dual X-ray Absorptiometry (DXA-scan) en VFA uitgevoerd. Verdere demografische en klinische gegevens werden verzameld aan de hand van hun elektronisch patiëntendossier en op basis van vragenlijsten (medicatiegebruik, calcium inname, fractuurrisico’s, ziekteactiviteit, algemene gezondheid en quality of life). Het fractuurrisico werd ingeschat door middel van de “Fracture Risk Assessment Tool” (FRAX). De beschikbare VFA-scans werden geanalyseerd volgens de kwantitatieve morfometrische methode. Resultaten. Analyse in de FRAX-tool toonde een verhoogd fractuurrisico bij deze RA-patiënten. De prevalentie van osteopenie en osteoporose in de onderzochte populatie was 67.2% en 9.8%, respectievelijk. VFs werden gedetecteerd bij 15 patiënten (24.6%). Patiënten met een VF hadden een statistisch significant lagere BMD zowel t.h.v. de femurnek (p=0.003) als de totale femur (p=0.000). Verder waren er in deze groep meer patiënten met een chronische gebruik van GC in het verleden (p=0.006). Er werden geen significante verschillen in (menopauzale) leeftijd, ziekteactiviteit, ziekteduur en TBS vastgesteld tussen patiënten met en zonder VFs. Conclusie. VFs kwamen frequent voor bij de onderzochte postmenopauzale RA-patiënten. Deze bevindingen suggereren het belang om deze groep van RA-patiënten routinematig te screenen voor OP en prevalente VFs. Femur BMD (nek en totaal) en chronische GC-gebruik kunnen prevalente VFs in RA-patiënten voorspellen.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

LITERATUURSTUDIE Reumatoïde artritis is een auto-immuunaandoening die ongeveer 1% van de populatie treft. Ondanks de grote vooruitgang in de behandeling van deze aandoening, is pijn nog altijd een belangrijk probleem. Pijnbeheersing is in elke fase van de aandoening de grootste prioriteit voor de patiënt. Het is dus zeer belangrijk om in de dagelijkse praktijk voldoende aandacht hieraan te besteden en aan het verantwoord gebruik van pijnmedicatie. Hoe wordt in de dagelijkse praktijk omgegaan met het gebruik van pijnmedicatie bij reumatoïde artritis en zijn hier duidelijke richtlijnen voor? Er werd een systematische literatuurstudie uitgevoerd gebruik makende van de databanken Medline en Embase, de sneeuwbalmethode en grijze literatuur. Dit laatste werd vooral gebruikt om officiële richtlijnen te vinden. Het eerste keuze analgeticum is steeds paracetamol. Indien dit onvoldoende respons geeft kan overgeschakeld worden op niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen. Bij de keuze hiervan moet steeds rekening gehouden worden met het risicoprofiel van de patiënt. Indien dit onvoldoende effect geeft kunnen eventueel zwakke opioïden geassocieerd worden. Wat betreft tricyclische antidepressiva en neuromodulatoren is er onvoldoende evidentie om duidelijke aanbevelingen te formuleren. Spierrelaxantia hebben te veel nevenwerkingen en weinig effect, ze worden dus afgeraden. Topisch capsaïcine kan eventueel overwogen worden als add-on therapie. Epidemiologische gegevens in verband met analgeticagebruik bij patiënten met reumatoïde artritis zijn schaars, net als officiële richtlijnen hieromtrent. Verdere studies zijn nodig om een goed beeld te kunnne vormen over het al dan niet correct gebruik van pijnmedicatie bij deze patiëntengroep. PROJECTREPORT Determining the possible role of the pharmacist in the detection, referral and management of patients with early rheumatoid arthritis by examining the epidemiology of pain medication used among these patients and among the general population with arthralgia in the community pharmacy. First, a longitudinal descriptive study was performed using prospective data from a survey of a random sample of patients to which pain medication was delivered in the community pharmacy in the context of arthralgia. Secondly, data was retrieved from the CareRA study. Data derived from the questionnaires and the CareRA trial were analysed using descriptive statistics and tested for significance using an unpaired T-test or a Chi square test. Of the 51 patients of the general population that took pain medication, 94,12% reported a diagnosis by a physician. Of those patients, 29,41% was diagnosed with osteoarthritis while 33,60% was diagnosed with a rheumatic disease. Most used as pain medication was ibuprofen (39,21%), followed by diclofenac (33.34%). Sixty-six percent of the pain medication was used on prescription. The GP mostly prescribed non-selective NSAIDs (59%), the rheumatologists equally prescribed selective and non-selective NSAIDs (45.45%). Thirty-seven percent experienced side effects, of which GI problems (71.43%) were most common. Three hundred seventy-nine patients with early rheumatoid arthritis from the CareRA study were examined. Ninety percent of these patients took pain medication. Non-selective NSAIDs (70.18%) were mostly used, followed by paracetamol (40.63%) and selective NSAIDs (22.43%). Gastro-intestinal adverse events were mostly caused by non-selective NSAIDs (48%).

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

EINDRAPPORT: ACHTERGROND: Reumatoïde artritis (RA) is een auto-immune aandoening die zich kenmerkt door een ontsteking van het synovium in de gewrichten. Management van een chronische aandoening als RA gaat gepaard met chronisch medicatiegebruik, complexe medicatieschema’s en het omgaan met therapietrouw en angst voor nevenwerkingen. Er is dus nood aan een optimale begeleiding van deze patiënten. ONDERZOEKSVRAAG: Wat is de rol van de officina-apotheker in het begeleiden van patiënten met reumatoïde artritis ter optimalisatie van de therapie? METHODEN: Bij het bepalen van de zoekstring werd er gebruik gemaakt van drie concepten. Het eerste concept omvat de aandoening, nl. reumatoïde artritis. Het tweede concept richt zich op het begeleiden van deze patiënten. De rol die de officina-apotheker hierin speelt, is het derde concept. RESULTATEN: Op basis van de bestudeerde literatuur kan geconcludeerd worden dat een succesvolle interventie om het management van patiënten met RA te verbeteren op verschillende aspecten moet inwerken. Opdat de officina-apotheker zijn/haar rol optimaal kan vervullen, is een goede samenwerking vereist tussen de verschillende beroepen uit de gezondheidszorg alsook bijkomende educatie van de officina-apotheker over de aandoening van de patiënt. CONCLUSIE: Vandaag de dag speelt de apotheker jammer genoeg een te kleine rol in het begeleiden van deze patiënten, terwijl hij/zij juist uitstekend geplaatst is voor het uitvoeren van bepaalde interventies en/of het verlenen van farmaceutische diensten m.b.t. het management van de patiënt. PROJECTRAPPORT: OBJECTIVES: Determining the possible role of the pharmacist in the detection, referral and management of patients with early rheumatoid arthritis by examining the epidemiology of pain medication used among these patients and among the general population with arthralgia in the community pharmacy. METHOD: First, a longitudinal descriptive study was performed using prospective data from a survey of a random sample of patients to which pain medication was delivered in the community pharmacy in the context of arthralgia. Secondly, data was retrieved from the CareRA study, a randomised controlled trial in which the effectiveness of different treatment strategies for early RA was compared. RESULTS: Of the 51 patients of the general population that took pain medication, 94,12% reported a diagnosis by a physician. Three hundred seventy-nine patients with early rheumatoid arthritis from the CareRA study were examined. Ninety percent of these patients took pain medication CONCLUSIONS: Patients with early RA, treated with a targeted anti-rheumatic therapy, are still in need for additional pain medication. In the general population attending the community pharmacy for arthralgia, only a small minority of patients was not diagnosed. Therefore, pharmacists can play an important role in the management of patients with rheumatic diseases.