Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Critique littéraire communiste en Belgique (1944-1956): le cas du Drape au Rouge et du Rode Vaan' belicht een essentieel maar nog nooit sys tematisch bestudeerd aspect van de culturele productie van de Communisti sche Partij van België tijdens de jaren 1944-1956. Meer bepaald gaat het doctoraat in op het discours over de eigen, nationale literatuur in de twee officiële dagbladen van de partij: de Franstalige Drapeau Rouge&nbs p;en de Nederlandstalige Rode Vaan. De inleiding geeft een overzicht van de bestaande studies over de cultur ele productie van de Communistische Partij van België in de jaren 1944-1 956. Vervolgens wordt ingegaan op twee ruimere probleemstellingen waaraa n de beschrijving en de analyse van de bijdragen over nationale literatu ur in beide kranten gekoppeld wordt: - de invulling van de begrippen 'natie' en 'nationalisme' in het communi stische discours, zowel internationaal als in een Belgische context; - de definitie van een communistische esthetica (het 'socialistisch real isme') in de Sovjet-Unie en de 'import' ervan door communistische partij en in het Westen. Het eerste deel gaat in op methodologische vragen en biedt een algemene beschrijving van het bestudeerde materiaal. Dit deel omvat drie hoofdstu kken: - hoofdstuk 1 geeft een kritische presentatie van La Critique au service de la révolution (2000), een studie van Marc Angenot waarin de communis tische kritiek van de jaren dertig in Frankrijk vanuit een discoursanaly tisch standpunt wordt benaderd. Meer bepaald legt Angenot de nadruk op d e communistische kritiek als discursief systeem of axiomatiek. Tege lijk gaat in deze studie aandacht uit naar een aantal variaties en breuk lijnen in het communistische discours, die via bijkomende invalshoeken ( o.m. contextueel, institutioneel en individueel) geduid worden; - hoofdstuk 2 biedt een algemene beschrijving van het materiaal, vanuit de vraag wat precies de plaats van literatuur is in de twee bestudeerde partijkranten. Dit gebeurt aan de hand van een analyse van het algemeen functioneren van de cultuurrubriek (periodiciteit, productiviteit, colle ctiviteit, thematische keuzes en structureringsmechanismen); - hoofdstuk 3 geeft een beknopte toelichting bij de selectie van bijdrag en voor de discoursanalyse en bij de structuur van het proefschrift. Omw ille van de grote verschillen in de manier waarop nationale literatuur w ordt afgebakend ('Belgisch' in de Drapeau Rouge en 'Vlaams' in de R ode Vaan) worden beide kranten afzonderlijk behandeld. Het tweede deel gaat in op het discours over nationale literatuur in de Franstalige krant van de partij, de Drapeau Rouge, en valt uiteen in dri e hoofdstukken, die thematisch en chronologisch afgebakend zijn: - hoofdstuk 1 behandelt het discours over de nationale literatuur tijden s de fase waarin de rubriek de naam 'Arts, sciences et lettres' draagt ( 1945-1949). Van een systematisch discours over de eigen literatuur is no g geen sprake. Niettemin worden 'nationale' auteurs als dusdanig geïdent ificeerd en vaak aan de hand van axiomatische criteria besproken; - hoofdstuk 2 gaat in op het discours over literaire klassiekers tijdens de fase waarin de rubriek de naam 'La culture et les hommes' draagt (19 50-1956). Tijdens deze periode stijgt de aandacht voor de nationale trad itie. Het hoofdstuk brengt in kaart hoe literaire klassiekers worden ing ezet in een discours over de verdediging van de eigen cultuur tegen het zogenaamde 'Amerikaanse imperialisme'; - hoofdstuk 3 gaat in op het discours over de literaire actualiteit in d ezelfde periode (1950-1956) en zoomt hierbij in eerste instantie in op e en reeks bijdragen die onder de titel 'Le billet de Vingtras' verschijne n, en aan David Scheinert worden toegeschreven. Deze bijdragen worden ee rst onderzocht in hun discursieve coherentie en vervolgens vergeleken me t bijdragen van andere redacteurs over de actuele literaire productie in België. Het derde deel gaat in op het discours over nationale literatuur in de N ederlandstalige krant van de partij, de Rode Vaan, en valt uiteen in vij f hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk is thematisch afgebakend, de volgen de vier hoofdstukken gaan in op het discours van individuele critici (di e achtereenvolgens als voornaamste redacteurs van de cultuurrubriek optr eden): - hoofdstuk 1 brengt de tegenstrijdige afbakeningen van de nationale lit eratuur in de Rode Vaan aan het licht aan de hand van een analyse v an de bijdragen over Franstalig Belgische klassiekers in de krant. Terwi jl deze nu eens nadrukkelijk als 'Belgische' figuren worden opgevoerd, w orden ze op andere momenten als exclusief 'Vlaams' gepresenteerd; - hoofdstuk 2 onderzoekt het discours van de voornaamste criticus in de periode 1945-1946, Louis Paul Boon. De axiomatische elementen in zijn ve rtoog worden gekoppeld aan zijn literatuur- en kunstopvatting. Deze steu nt op een wisselende nadruk op kunst als expressie, kunst als wetenschap en kunst als vorm; - hoofdstuk 3 gaat in op het discours van Emmanuel Laureys, die na het v ertrek van Boon in 1946 de voornaamste redacteur is van de cultuurrubrie k van de Rode Vaan tot 1949. Speciale aandacht gaat hierbij uit naa r een aantal verschuivingen in zijn discours met betrekking tot de defin itie van de adequate literaire vorm, alsook naar de marxistische invulli ng van het Vlaamse nationalisme; - hoofdstuk 4 gaat in op het discours van Jozef Versou, die in de jaren 1951-1953 een reeks artikelen publiceert waarin de Vlaamse literatuurges chiedenis wordt herschreven vanuit een nadrukkelijk marxistisch standpun t.Speciale aandacht gaat uit naar Versou's visie op het Vlaamse national isme; - hoofdstuk 5 gaat in op de bijdragen van Maarten Thijs, die vooral de a ctuele, Vlaamse letterkunde betreffen. Thijs is de voornaamste criticus van de Rode Vaan in de jaren 1951-1956. In de conclusie worden de resultaten van het onderzoek systematisch in k aart gebracht. Meer bepaald wordt ingegaan op: - de structureel heteronome positie van literatuur in het communistische discours; -de min of meer strikte manier waarop de functie van literatuur wordt om schreven (en het onderscheid tussen een 'militante' en een 'geëngageerde ' literatuuropvatting); - de verschillende invulling van de 'natie', 'nationalisme' en 'national e cultuur' in beide kranten; - de verschillende waardering van een aantal klassiekers uit de 'nationa le' literatuurgeschiedenis; - het statuut van esthetische beschouwingen in het bestudeerde discours; - het spanningsveld tussen het eigenlijke discours en de officiële parti jrichtlijnen; - het belang en de meerwaarde van een discoursanalytische benadering; - een aantal bijkomende onderzoekspistes.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)