Abstract | Keywords | Export | Availability | Bookmark

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Deze thesis concentreert zich op het gebruik van zes verschillende partikels die een reeds grammaticaal volledige zin verlengen: machin, (les/des) trucs comme ça, (les/des) choses comme ça, ou quoi (que ce soit), je sais pas quoi en j'en sais rien. Deze partikels komen vooral voor tijdens informele gesprekken en kunnen in theorie perfect weggelaten worden. Toch oefenen ze wel een functie uit, die erin bestaat het voorafgaande woord te interpreteren als een onderdeel van een niet nader genoemde categorie, zodat de hoorder naar eigen invulling andere leden van die categorie kan bedenken. Deze referentiële functie lijkt echter meer en meer plaats te maken voor meer discursieve of pragmatische functies, wat een rol kan spelen in de mogelijke grammaticalisatie van de partikels. Naast deze uitbreiding of verandering van functies, speelt ook de onderlinge relatie tussen het partikel en het woord waarop het slaat of 'operand' een rol in dit proces. Wanneer er tussen beiden een discordantie optreedt op vlak van grammaticale categorie, graad van animaatheid en/of getal, kan dit wijzen op een mogelijke grammaticalisatie van het partikel. De volgende onderzoeksvragen worden in deze thesis beantwoord: In welke mate nemen de geanalyseerde partikels verschillende functies aan? Welke partikels vertonen de meeste kenmerken van grammaticalisatie, en welke rol speelt de operand hierbij? De thesis gaat eerst in op het verder definiëren van de partikels in het algemeen, zowel in de Engelse als de Franse literatuur. Er wordt kort een vergelijking gemaakt met discourse markers, die gelijkaardige functies uitoefenen. Verder worden de mechanismes van grammaticalisatie van naderbij bekeken, en vatten we een eerdere analyse van een frequent Frans partikel aan, vooraleer onze eigen analyse te beginnen. De analyse van de zes partikels wordt gevoerd op basis van een corpusanalyse in twee corpora, ESLO en CEFC, die beiden opnames bevatten van dagdagelijkse conversaties. Onze dataset bevat in totaal 2156 gevallen van de zes hierboven genoemde partikels. Uit onze resultaten is gebleken dat de sprekers de geanalyseerde partikels voornamelijk gebruiken om de kracht van hun uitspraken te verminderen, omdat ze bijvoorbeeld niet zeker zijn van wat ze gezegd hebben. Bij twee van de zes partikels, je sais pas quoi en j'en sais rien, wordt de referentiële basisfunctie helemaal overgenomen door deze pragmatische functie. Ook lijkt het afgekorte partikel ou quoi vaak een andere functie te hebben dan zijn langere vorm ou quoi que ce soit, namelijk het accentueren van uitspraken. Machin neemt naast zijn referentiële functie ook tal van andere functies aan, de partikels (les/des) trucs comme ça en (les/des) choses comme ça behouden in de meeste gevallen hun basisfunctie. Wat de discordantie tussen het partikel en zijn operand betreft, lijkt de operand van machin, ou quoi (que ce soit) en j'en sais rien het vaakst te verschillen op vlak van grammaticale categorie, en die van je sais pas quoi op vlak van animaatheid. Alle zes partikels vertonen in gelijke mate gevallen waarbij het getal van partikel en antecedent verschilt. Uit de verschillende resultaten valt te concluderen dat het partikel ou quoi (que ce soit) de meeste kenmerken van grammaticalisatie vertoont, gevolgd door de partikels je sais pas quoi, j'en sais rien en machin. (Les/des) trucs comme ça en (les/des) choses comme ça zijn de twee partikels die de minste tekenen vertonen van dit grammaticalisatieproces.