TY - THES ID - 147264703 TI - Het Effect van Onthouding van Tabaksigaretten of Andere Nicotinehoudende Producten op Angst- en Stressniveaus AU - Missiaen, Marilyn AU - Baeyens, Frank AU - KU Leuven. Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen. Opleiding Master in de psychologie (programma voor studenten gestart in 2020-2021 of later) (Leuven) PY - 2024 PB - Leuven KU Leuven. Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen DB - UniCat UR - https://www.unicat.be/uniCat?func=search&query=sysid:147264703 AB - Samenvatting Stoppen met roken kan leiden tot verschillende positieve gezondheidseffecten (Bergh et al., 2017). Deze masterproef heeft de doelstelling om tabaksgebruikers en hulpverleners meer inzicht te bieden in de impact van rook- en vapestop op mentale gezondheid, gezien de beperkte beschikbare evidentie over de evolutie van deze effecten. Dit gebeurde door de invloed van tabaks- en nicotineonthouding op angst- en stressniveaus na te gaan bij volwassenen. Daarbij maakte deze studie een onderscheid tussen de impact van acute (maximaal 24 uur) en langdurige (vanaf 6 weken) onthouding. Om de evolutie van angst- en stressniveaus doorheen de tijd in kaart te brengen, werd een systematische literatuurstudie uitgevoerd voor twee hoofdonderzoeksvragen, gericht op de effecten van acute en langdurige nicotineonthouding. Dit onderzoek begon met een uitgebreide zoektocht naar een omvattende meta-analyse per onthoudingsperiode. Vervolgens werden de twee gevonden meta-analyses bestudeerd en aangevuld met relevante literatuur tot op heden. Aangezien dit literatuuronderzoek ook verschillende studies opleverde omtrent acute e-sigaretonthouding en de overschakeling van roken naar vapen, formuleerde deze masterproef bijkomend voor elke onderzoeksvraag een nieuwe onderzoekspiste. Dit om meer inzicht te verkrijgen in de effecten van voortgezet vapegedrag na rookstop op angststressniveaus en ontwenningsverschijnselen na acute vapestop. Uit de analyses van de geïncludeerde studies bleek dat acute tabaksonthouding ervoor zorgt dat ontwenningsverschijnselen zoals angstsymptomen verhogen. De onthouding van tabak op langere termijn gaat echter gepaard met verminderde angst- en stresssymptomen, waarbij deze symptomen dalen tot een lager niveau dan tijdens het tabaksgebruik. Verder kwam naar voor dat de acute onthouding van e-sigaretten ook een verhoging van angstsymptomen veroorzaakt en dat de ernst van deze symptomen slechts iets lager is dan gedurende acute tabaksonthouding. Daarnaast bleek dat voormalige rokers die voortgezet vapen, vergelijkbare niveaus van welzijn en stress ervaren dan voormalige rokers die volledige nicotineonthouding hanteren. Bovendien kan dit voortgezet vapegedrag leiden tot een verbeterde stresscoping dan wanneer er sprake is van gehele nicotineonthouding. Deze resultaten benadrukken de complexe relatie tussen tabaks- en nicotineonthouding en veranderingen in stress- en angstniveaus doorheen de tijd. Verdere onderzoeken zijn nodig om de rol van nicotine bij angst en stress(regulatie) beter te begrijpen en de effecten van e-sigaretten als mogelijke hulpmiddelen bij rookstop op langere termijn in kaart te brengen. Sleutelwoorden: rookstop, tabaksigaretten, e-sigaretten, nicotine, mentaal welzijn, angst en stress. ER -