TY - THES ID - 136592865 TI - Onderzoek naar de slaapkwaliteit in patiënten met beginnende reumatoïde artritis AU - Buffel, Margot AU - Verschueren, Patrick AU - De Cock, Diederik AU - Bertrand, Delphine AU - KU Leuven. Faculteit Geneeskunde. Opleiding Master in de biomedische wetenschappen (Leuven) PY - 2021 PB - Leuven KU Leuven. Faculteit Geneeskunde DB - UniCat UR - https://www.unicat.be/uniCat?func=search&query=sysid:136592865 AB - Achtergrond: Reumatoïde artritis (RA) is een auto-immuun aandoening die gekenmerkt wordt door een chronische inflammatie van de kleine gewrichten. Naast de fysieke beperking door de gewrichtsaantasting, kampt de meerderheid van RA patiënten met een slechte slaapkwaliteit. Doelstellingen: Een overzicht te bieden van de slaapkwaliteit in patiënten met beginnende RA en de factoren die hier een effect op hebben. Daarnaast wordt ook onderzocht: het effect van verschillende behandelingsstrategieën op de slaapkwaliteit, het effect van snelle ziektecontrole op de slaapkwaliteit en het effect van slaapkwaliteit op de ziekte-evolutie. Methoden: Deze analyse includeerde 363 patiënten met beginnende RA uit de Care in Early RA studie. De Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), pijn en vermoeidheid (visueel analoge schalen), algemene gezondheidsevaluatie door de patiënt (PGA) en arts (phGA), ziekteactiviteit (DAS28CRP), Health Assessment Questionnaire (HAQ) werden geregistreerd op baseline, week 16, week 52 en week 104. Patiënten werden op baseline onderverdeeld in een laag- en hoogrisicogroep. De laagrisicopatiënten werden gerandomiseerd in de Cobra Slim (methotrexaat + glucocorticoiden (GC)) of Tight Step-Up (methotrexaat) behandelingsgroep en de hoogrisicogroep in Cobra Slim, Cobra Classic (methotrexaat + sulfasalazine + GC) of Cobra Avant-Garde (methotrexaat + leflunomide + GC). Resultaten: De meerderheid van geïncludeerde patiënten (66.4%) lijdt op baseline aan slechte slaap. Dit aantal vermindert significant in de periode van baseline naar week 52. Verder, werden positieve zwakke en matige correlaties gevonden tussen de PSQI scores en VAS pijn, VAS vermoeidheid, HAQ, PGA, phGA, en DAS28CRP. De binaire logistische regressie toonde aan dat meer vermoeidheid en hogere HAQ scores geassocieerd waren met een lagere waarschijnlijkheid op optimale slaap. Daarnaast werden geen verschillen in slaapkwaliteit gemeten tussen de verschillende behandelingsgroepen. Volgens het lineair gemengde model waren VAS fatigue, HAQ en leeftijd positief geassocieerd met de PSQI globale score over tijd. Volgens de two-way repeated measures ANOVA scoorden patiënten met een snelle ziektecontrole (DAS28CRP<2.6 op week 16) significant beter op alle PSQI scores over alle tijdspunten. Wanneer met diezelfde techniek het verschil tussen slechte (PSQI >5 op baseline) en goede slapers werd gemeten op vlak van pijn, vermoeidheid, functionele beperktheid, algemene gezondheid (door patiënt en arts) en ziekteactiviteit, scoorden goede slapers significant beter op alle vlakken. Conclusie: Deze studie bevestigt de sterke associatie tussen ziekteactiviteit, vermoeidheid, functionele beperking, algemene gezondheid en de slaapkwaliteit. Ondanks het feit dat GCs slaapstoornissen veroorzaken als nevenwerking blijkt dit geen significant verschil te veroorzaken tussen de Cobra Slim en Tight Step-Up groep. Verder, blijkt een snelle ziektecontrole effect te hebben op slaapkwaliteit op lange termijn. Dit benadrukt het belang van een snelle en intensieve behandeling. Ten laatste scoorden goede slapers beter op RA ziekteparameters over alle tijdspunten. Er is dus een nauwe interactie tussen slaap en de ziekteparameters die de ziektelast verhogen. Dit resulteert frequent in een problematische vicieuze cirkel. Vroege en intensieve behandeling is aanbevolen om dit tegen te houden. Indien dit niet zou helpen, kan het focussen op de slaapkwaliteit van de patiënt helpen om de ziektelast te verlichten. ER -